Stanowisko RIO Kielce:
Szanowna Pani, wnioskiem z dnia 11.03.2020 roku, doręczonym na adres Regionalnej Izby Obrachunkowej w Kielcach w dacie 11.03.2020 roku, zwróciła się Pani o udzielenie odpowiedzi na pytanie:
Czy istnieje możliwość rozdysponowania rezerwy celowej Prezydenta Miasta Kielce, utworzonej na wydatki w zakresie zarządzania kryzysowego na pilne działania zapobiegawcze w związku z szybkim rozprzestrzenianiem się ognisk choroby wywołanej przez koronawirusa COVID-19 w Polsce?
Informuję, że tutejsza Izba podziela Pani stanowisko zaprezentowane we wniosku. W ocenie Izby, w aktualnej sytuacji, która dynamicznie się zmienia, możliwym jest uruchomienie środków pochodzących z rezerwy celowej na zarządzanie kryzysowe.
Pojęcie zarządzania kryzysowego określa art. 2 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r. poz. 1398 ze zm.), jako działalność organów administracji publicznej będąca elementem kierowania bezpieczeństwem narodowym, która polega na zapobieganiu sytuacjom kryzysowym, przygotowaniu do przejmowania nad nimi kontroli w drodze zaplanowanych działań, reagowaniu w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych, usuwaniu ich skutków oraz odtwarzaniu zasobów i infrastruktury krytycznej.
W art. 3 pkt 1 tej ustawy zdefiniowano poszczególne elementy tworzące definicję zarządzania kryzysowego, w tym sytuację kryzysową, rozumianą jako sytuację wpływającą negatywnie na poziom bezpieczeństwa ludzi, mienia w znacznych rozmiarach lub środowiska, wywołującą znaczne ograniczenia w działaniu właściwych organów administracji publicznej ze względu na nieadekwatność posiadanych sił i środków.
Jak stanowi art. 17 ust. 2 pkt 1 oraz 19 ust. 2 pkt 1 ustawy, do zadań starosty, wójta burmistrza, prezydenta miasta w sprawach zarządzania kryzysowego należy kierowanie monitorowaniem, planowaniem, reagowaniem i usuwaniem skutków zagrożeń na terenie odpowiednio powiatu, gminy. Zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy finansowanie wykonywania zadań własnych z zakresu zarządzania kryzysowego na poziomie powiatowym i gminnym planuje się w ramach budżetu powiatu i gminy. Na realizację tych zadań w budżecie powiatu i gminy tworzy się rezerwę celową, co wynika z art. 26 ust. 4 ustawy o zarządzaniu kryzysowym.
Istota rezerwy na zarządzanie kryzysowe jest związana z wydatkami nieprzewidzianymi, nieplanowanymi, które mogą powstać w sytuacji kryzysowej będącej następstwem określonych zagrożeń.
Dodatkowo należy zauważyć, że zapobieganie, przeciwdziałanie i zwalczanie COVID-19 reguluje ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r. poz.374). Tryb podjęcia w/w ustawy i zaproponowane w niej rozwiązania jednoznacznie wskazują na to, że mamy do czynienia z sytuacją, w której podmioty odpowiedzialne za bezpieczeństwo ludzi mają prawo do działań dających się zakwalifikować jako zarządzanie kryzysowe w rozumieniu ustawy przywołanej na wstępie niniejszego pisma.
Jednocześnie pragnę podkreślić, że jest to jedynie stanowisko Regionalnej Izby Obrachunkowej w Kielcach, która nie posiada uprawnień do dokonywania powszechnie obowiązującej wykładni przepisów prawa.
{RIO Kielce, 2020-03-11, sygn. Wl.54.18.2020}