Stanowisko RIO Szczecin:
Odpowiadając na wniosek Pana Starosty z dnia 25 lutego br. o udzielenie wyjaśnienia w zakresie prawidłowości dokonywania zapłaty za wydatki bieżące w szkołach niepublicznych w związku z otrzymaniem dotacji w 2020 r. oraz prawidłowości zastosowania przepływów finansowych podkreślam, iż na podstawie art. 13 pkt 11 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 2137, z późn. zm.) Izba udziela wyjaśnień dotyczących stosowania przepisów o finansach publicznych, co nie oznacza uprawnienia do wskazywania sposobu rozwiązania konkretnych problemów finansowych (wydawania wytycznych) oraz dokonywania powszechnie obowiązującej wykładni prawa.
Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1930, z późn. zm.) dotacje, o których mowa w art. 15-21, art. 25 ust. 1-4 i 8, art. 26 ust. 1, 2 i 8, art. 28-30 oraz 31 ust. 1, są przekazywane na rachunek bankowy przedszkola, innej formy wychowania przedszkolnego, szkoły lub placówki, o której mowa w art. 2 pkt 6-8 ustawy – Prawo oświatowe, lub zespołu szkół lub placówek (…). Przepis art. 35 cytowanej ustawy reguluje, iż dotacje są przeznaczone na dofinansowanie realizacji zadań placówek wychowania przedszkolnego, szkół lub placówek w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym kształcenia specjalnego i profilaktyki społecznej, i mogą być wykorzystane wyłącznie na cele wskazane w ustawie. Na mocy art. 36 ustawy organowi dotującemu przyznano prawo kontroli prawidłowość pobrania i wykorzystania udzielonych dotacji, zaś na mocy art. 38 organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego zobowiązano do ustalenia trybu udzielania i rozliczania dotacji, trybu przeprowadzania kontroli prawidłowości ich pobrania i wykorzystania, oraz terminu i sposobu rozliczenia wykorzystania dotacji.
Wobec powyższego należy uznać, iż rozliczanie otrzymywanych dotacji jest istotnym elementem wskazanej procedury, które wymaga prowadzenia przez jednostkę (w tym przypadku szkołę niepubliczną) stosownej dokumentacji w taki sposób, aby umożliwić przeprowadzenie kontroli. W ocenie Regionalnej Izby Obrachunkowej w Szczecinie, dla rzetelnego przedstawienia sytuacji finansowej szkoły konieczne jest również co do zasady, by w rozliczeniach posługiwała się ona własnym rachunkiem bankowym, na co zwrócił uwagę Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w orzeczeniu z dnia 5 marca 2014 r. (sygn. akt I SA/Lu 1328/13). Jak podkreśla Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 28 kwietnia 2021 r. (sygn. akt I GSK 681/18) „nie może dojść do sytuacji, aby beneficjent miał otrzymywać dotacje bez żadnych obowiązków z jego strony, a w szczególności w zakresie wykazania wydatkowania dotacji zgodnie z jej celami. Wykazaniu tego faktu sprzyja niewątpliwie prowadzenie przejrzystej rachunkowości, zgodnie z treścią art. 4 ust. 3 pkt 2 – 6 u.r., odrębnej dla każdej szkoły prowadzonej przez skarżącą, a także przypisanie odrębnych rachunków bankowych – do poszczególnych szkół, zgodnie z treścią art. 90 ust. 3c u.s.o.”.
Pomimo, iż oba wymienione wyroki zapadły na gruncie poprzednio obowiązującej ustawy o systemie oświaty, pozostają one aktualne na gruncie ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, podobnie regulującej podniesione kwestie. W tym stanie rzeczy Izba podziela stanowisko wyrażone przez Pana Starostę w złożonym wniosku.
{RIO Szczecin, 2022-03-15, sygn. K.43.3.2022 }