Stanowisko RIO Szczecin:

W nawiązaniu do Pana wniosku z dnia 13 grudnia 2021 r. (złożonego w tut. Izbie w dniu 15 grudnia 2021 r.), dotyczącego interpretacji treści i stosowania art. 42 ust. 5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych w powiązaniu z art. 15 r¹ ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, wyjaśniam co następuje.

Wskazana powyżej regulacja z ustawy o finansach publicznych obliguje jednostki sektora finansów publicznych do ustalania przypadających im należności pieniężnych, w tym mających charakter cywilnoprawny, oraz terminowego podejmowania w stosunku do zobowiązanych czynności zmierzających do wykonania zobowiązania. Natomiast zgodnie z art. 15r ust. 1 ustawy COVID-19 w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19, i przez 90 dni od dnia odwołania stanu, który obowiązywał jako ostatni, zamawiający nie może potrącić kary umownej zastrzeżonej na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, o której mowa w art. 15r ust. 1, z wynagrodzenia wykonawcy lub z innych jego wierzytelności, a także nie może dochodzić zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania tej umowy, o ile zdarzenie, w związku z którym zastrzeżono tę karę, nastąpiło w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii. Powyżej przytoczony przepis ma charakter szczególny i tym samym wpływający na wzajemne relacje pomiędzy zamawiającym a wykonawcą w zakresie dotyczącym zawartej umowy nie tylko w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19, lecz także przez 90 dni od dnia odwołania stanu, który obowiązywał jako ostatni.

We wskazanej regulacji ustawodawca nie odniósł się do kwestii naliczania kar jako takich tylko wskazał, poprzez odesłanie do art. 15r ust. 1 tej ustawy, że brak możliwości potrącenia dotyczy sytuacji, w której strony zawarły umowę w sprawie zamówienia publicznego w rozumieniu ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych. Z treści złożonego wniosku nie można wywnioskować charakteru zawartej przez Gminę umowy. Mając na uwadze powyższe przy realizacji obowiązku wynikającego z art. 42 ust. 5 cyt. ustawy o finansach publicznych organ wykonawczy gminy o ile może taką karę na wykonawcę nałożyć to w świetle wskazanego art. 15r¹ ust. 1 cyt. ustawy COVID-19 dochodzenie tej należności zarówno z wynagrodzenia wykonawcy oraz z innych jego należności oraz ze złożonego zabezpieczenia należytego wykonania umowy zostało przez ustawodawcę ograniczone.

Ocena konkretnego stanu faktycznego pod kątem zastosowania przywołanych przepisów należy do organów gminy. Przedstawiając powyższe stanowisko informuję, iż Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie nie posiada kompetencji do dokonywania wiążącej wykładni prawa.

{RIO Szczecin, 2022-01-14, sygn. -}