Stanowisko RIO Gdańsk:
W odpowiedzi Pani pismo z dnia 15 września 2021 r., które zostało doręczone do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku za pośrednictwem platformy ePUAP w dniu 17 września 2021 r., dotyczące dopuszczalności udzielenia wsparcia finansowego rozgłośni radiowej na zakup wozu transmisyjnego potrzebnego do przeprowadzania relacji poza siedzibą radia, uprzejmie wyjaśniam, co następuje.
Odpowiadając na wskazane w niniejszym wniosku pytanie we wstępie odwołać się należy do treści przepisu art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity: Dz. U. z 2021 r. poz. 1372), który zawiera katalog zadań własnych gminy i który w pkt 18 do tej kategorii zadań wprost zalicza promocję gminy, przez którą rozumieć należy rozpowszechnianie, propagowanie, reklamowanie i rozpropagowywanie walorów gminy (vide: uchwała Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Warszawie z dnia 10 maja 2011 r. 174/K/11). Promocja gminy, dbanie o rozwój infrastruktury turystycznej i zachęcanie turystów do odwiedzania gminy odpowiada zbiorowym interesom wspólnoty samorządowej, dlatego przyjmuje się, że co do zasady zadania te winny być wykonywane w ramach władztwa publicznego gminy.
Co istotne jednostki samorządu terytorialnego, zgodnie z zalecaniami Najwyższej Izby Kontroli, przy podejmowaniu działań promocyjnych, każdorazowo są zobowiązane do:
– planowania zadań dotyczących promocji gminy, na podstawie sporządzanych analiz potrzeb oraz określenia wskaźników osiągania celów i zadań promocyjnych oraz monitorowania i dokonywania analizy osiągniętych efektów działań promocyjnych,
– finansowania ze środków przeznaczonych na promocję tylko przedsięwzięć służących promocji gminy,
– udzielania zamówień publicznych dotyczących realizowanych działań promocyjnych, niepodlegających przepisom ustawy Prawo zamówień publicznych, w każdym przypadku zgodnie z obowiązującym regulaminem udzielania takich zamówień, w sposób pozwalający na stwierdzenie, że wydatki dokonane zostały zgodnie z zasadami gospodarowania środkami publicznymi. (vide: Informacja o wynikach kontroli Najwyższej Izby Kontroli pn. Działania Promocyjne Jednostek Samorządu Terytorialnego Nr ewid. 25/2012/P/11/005/KAP; KAP– 4101-07-00/2011).
Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy uznać tym samym należy, że partycypacja przez gminę w kosztach zakupu wozu transmisyjnego, bez odpowiednich świadczeń ze strony rozgłośni radiowej, nie wpisuje się w realizację zadań własnych gminy. Samo dofinansowanie zakupu określonego środka trwałego na rzecz rozgłośni radiowej, w ocenie tut. Izby, nie może zostać zakwalifikowane jako działanie o charakterze promocyjnym, ani także jako inne zadanie własne.
W dalszej kolejności wskazać należy, że tut. Izba podziela zawarte w niniejszym wniosku stanowisko, zgodnie z którym dotacje udzielane na podstawie art. 221 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2021 r. poz. 305 z pózn. zm.) mogą zostać przekazane wyłącznie na cele publiczne związane z realizacją zadań jednostki samorządu terytorialnego oraz na inwestycje związane z realizacją tych zadań. Uzupełniająco, niezależnie od trafności ww. wniosków, tut. Izba zwraca uwagę, że przepis ten odnosi się wyłącznie do dotacji udzielanych na rzecz podmiotów niezaliczanych do sektora finansów publicznych, które nie działają w celu osiągnięcia zysku. Przepis ten wyklucza zatem przyznawanie dotacji podmiotom, które prowadzą działalność zarobkową. Dopuszczalność udzielenia dotacji celowej na rzecz podmiotów prywatnych, których przedsiębiorstwa nastawione są na zysk określa przepis art. 221a ustawy o finansach publicznych. Z wyżej powołanej regulacji prawnej wynika, że przeznaczeniem określonych w nim dotacji celowych może być dofinansowanie kosztów inwestycji związanych z wykonywaniem zadań publicznych danej jednostki samorządu terytorialnego, a więc takich, które zostały przypisane tej jednostce do wykonania na podstawie ustaw szczegółowych lub ujęte w programach przyjętych przez organ stanowiący na podstawie konkretnych delegacji ustawowych, realizowanych w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego. Tym samym udzielenie dotacji na podstawie wyżej powołanego przepisu będzie możliwe jedynie pod warunkiem spełnienia wyżej powołanych wymogów.
Ukształtowana we wskazany w niniejszym wniosku sposób treść stosunku prawnego, którego stroną jest rozgłośnia radiowa mająca siedzibę poza terenem gminy, zdaniem tut. Izby, nie może też zostać uznana również jako realizacja celów o charakterze publicznym, przez które rozumie się działania służące dobru, interesowi ogółu, zaspokajaniu ogólnospołecznych potrzeb zbiorowych społeczności.
Zwrócenia uwagi wymaga jednak okoliczność, że przeznaczenie środków finansowych na określony konkretnie cel jako należący bądź nienależący do zadań gminy czy też identyfikacja celu publicznego jest często kategorią ocenną i nierzadko wymaga wszechstronnej analizy konkretnego przypadku.
Dodatkowo wskazać należy, że z zgodnie z treścią przepisu art. 216 ust. 2 ustawy o finansach publicznych wydatki budżetu jednostki samorządu terytorialnego mogą być przeznaczone na realizację zadań określonych w odrębnych przepisach, a w szczególności na:
1) zadania własne jednostek samorządu terytorialnego;
2) zadania z zakresu administracji rządowej i inne zadania zlecone ustawami jednostkom samorządu terytorialnego;
3) zadania przejęte przez jednostki samorządu terytorialnego do realizacji w drodze umowy lub porozumienia;
4) zadania realizowane wspólnie z innymi jednostkami samorządu terytorialnego;
5) pomoc rzeczową lub finansową dla innych jednostek samorządu terytorialnego, określoną odrębną uchwałą przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego;
6) programy finansowane z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3.
Z punktu widzenia ustawy o finansach publicznych istotna jest również forma dokonywanego wydatku budżetowego. Jak wynika bowiem z art. 44 ust. 2 tej ustawy, jednostki samorządu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne należące do sektora finansów publicznych dokonują wydatków zgodnie z przepisami dotyczącymi dokonywania poszczególnych rodzajów wydatków.
Jednocześnie pragnę podkreślić, że jest to jedynie stanowisko Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku, która nie posiada uprawnień do dokonywania powszechnie obowiązującej wykładni przepisów prawa.
{Urząd Gminy Smętowo Graniczne, 2021-09-15, sygn. -}
{RIO Gdańsk, 2021-09-23, sygn. RP.0441/107/44/1/2021}