Stanowisko RIO Olsztyn:

W odpowiedzi na przesłane w dniu 18 czerwca 2021 r. w formie elektronicznej pismo nr Or.1711.5.2019, Or.1711.6.2019 z dnia 17 czerwca 2021 r. /w wersji papierowej w dniu 22 czerwca 2021 r.;, w sprawie rozliczania ze środków publicznych wynajmu pomieszczeń dwóm organom prowadzącym niepubliczne przedszkola w tym samym budynku, Regionalna Izba Obrachunkowa w Olsztynie wyjaśnia, w kolejności zadanych pytań, co następuje:

Ad 1:

Problem opisany w pytaniu nr 1 nie dotyczy możliwości wynajmu pomieszczeń z przeznaczeniem na prowadzenie przedszkola lecz możliwości opłacania czynszu z tytułu najmu ze środków pochodzących z dotacji.

W myśl przepisu art. 126 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych [Dz. U. z 2021 r. poz. 305], zwanej dalej u.f.p. każda dotacja powinna podlegać szczególnym zasadom jej rozliczania. Zasady rozliczenia się z dotacji nie są regulowane przepisami ogólnymi ustawy o finansach publicznych, ale regulują je ustawy konstruujące poszczególne dotacje.

Rozliczenie to potwierdzenie prawidłowości kwoty dotacji i faktu poniesienia wydatków odpowiadających przeznaczeniu tej dotacji.

Udzielanie dotacji jest jedną z form realizacji przez gminę zadań oświatowych.

Przeznaczenie dotacji oświatowej dla publicznej lub niepublicznej jednostki oświaty zostały określone w przepisie art. 35 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych [Dz. U. z 2020 r., poz. 2029 ze zm.], zwanej dalej u.f.z.o.

Zgodnie z art. 35 ust. 1 u.f.z.o., wstanie prawnym obowiązującym od 1.1.2018 r., dotacje  te są przeznaczone na dofinansowanie realizacji zadań placówek wychowania przedszkolnego, szkół lub placówek w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym kształcenia specjalnego i profilaktyki społecznej. Generalnie dotacje mogą być wykorzystane m.in. na: pokrycie wydatków bieżących placówki wychowania przedszkolnego, szkoły i placówki, obejmujących każdy wydatek poniesiony na cele działalności placówki wychowania przedszkolnego, szkoły lub placówki, w tym na roczne wynagrodzenie osób zatrudnionych w publicznej lub niepublicznej placówce oświatowej.

Przepis art. 236 ust. 2 u.f.p. określa, co należy rozumieć pod pojęciem wydatków bieżących. Wydatek w postaci opłaty za czynsz wynajmowanych pomieszczeń można zaliczyć do wydatków bieżących, które mogą zostać pokryte z dotacji.

Z nadesłanego pisma wynika, iż przedszkole „Bajkolandia” i „Smerfolandia” są wpisane do ewidencji jako odrębne placówki oświatowe i prowadzą dokumentację księgową oraz  dokumentację przebiegu nauczania. Każde z przedszkoli jest prowadzone przez osobę fizyczną i otrzymują od miasta Lubawa dotację (do końca 2017 roku na podstawie art. 90 ust. 3d ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty /Dz. U. z 2020 r., poz. 1327/, zwanej dalej u.s.o., natomiast od 2013 roku na podstawie art. 35 u.f.z.o.). Z pisma również wynika, że obydwa przedszkola pobierające dotację mieszczą się w tym samym budynku i część pomieszczeń użytkuje wspólnie. Wynajem pomieszczeń następuje na podstawie umowy cywilno-prawnej zawartej pomiędzy organami prowadzącymi.

Wobec powyższego, w ocenie tut. Izby wykorzystanie środków z dotacji z przeznaczeniem na prowadzenie przedszkoli — bez względu na to, iż są to pomieszczenia wykorzystywane wspólnie z innym przedszkolem – jest zgodne z przepisami prawa.

Ad 2:

W myśl art. 236 ust. 2 u.f.p. przez wydatki bieżące budżetu jednostki samorządu terytorialnego rozumie się wydatki budżetowe niebędące wydatkami majątkowymi. Natomiast rozporządzenie Ministra Finansów z dnia z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (Dz. U. z 2014 r., poz. 1053 ze zm.) określa szczegółowy wykaz wydatków bieżących w podziałce na grupy i paragrafy. Zgodnie z załącznikiem nr 4 do zarządzenia, wydatki remontowe ponoszone przez obydwa przedszkola mieszą się w § 427 – Zakup usług remontowych. Paragraf ten obejmuje wydatki na zakup usług remontowych (z wyjątkiem wydatków na zakup usług świadczonych przez osoby fizyczne, objętych paragrafami: 401 do 403, 405, 406, 403 do 410, 417 i 434), w szczególności:

– usługi obce o charakterze przemysłowym, polegające głównie na przywracaniu wartości użytkowej wyrobów przemysłowych, między innymi usługi konserwacyjne i naprawcze wyrobów przemysłowych, np. maszyn, środków transportu, urządzeń, sprzętu,

– usługi budowlano-montażowe, w zakresie remontów i konserwacji pomieszczeń i budynków, a także koszty zleconego opracowania dokumentacji oraz założeń projektowych,

– usługi w zakresie remontów dróg.

Izba wyjaśnia, że ocena zasadności i prawidłowości dokonywanych, przez obydwa przedszkola, wydatków remontowych ponoszonych w trakcie całego roku nie mieści się w kompetencji Izby. Zgodnie z art. 13 pkt 11 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2019 r., poz. 2137), do zadań izby należy m.in. udzielanie  wyjaśnień na wystąpienia podmiotów wymienionych w art. 1 ust. 2 w sprawach dotyczących stosowania przepisów o finansach publicznych.

W tym miejscu jednak należy przywołać Uchwałę Nr XLI/347/2018 Rady Miasta Lubawa z dnia 24 stycznia 2018 r. w sprawie ustalenia trybu udzielania i rozliczania oraz przeprowadzania kontroli prawidłowości pobrania i wykorzystania dotacji udzielanych z budżetu Gminy Miejskiej Lubawa dla publicznych i niepublicznych: szkół, przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego prowadzonych przez osoby fizyczne i osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego. Zgodnie z 5 7 ust. 1 uchwały, organowi dotującemu przysługuje prawo kontroli prawidłowości pobrania i wykorzystania dotacji. Kontrolujący jest obowiązany powiadomić organ prowadzący o planowanym terminie kontroli, co najmniej na 7 dni przed terminem kontroli. Zgodnie z § 7 ust. 5 pkt 2 uchwały, kontroli podlega prawidłowość wykorzystania dotacji przyznanej szkole, przedszkolu lub innej formie wychowania przedszkolnego w zakresie, o którym mowa w art. 35 ustawy o finansowaniu zadań  oświatowych. W przypadku gdy dotacja została wykorzystana niezgodnie z przeznaczeniem, dotacja podlega zwrotowi na zasadach określonych w ustawie o finansach publicznych (§ 7 ust. 6 uchwały).

Ad. 3

Prawo oświatowe określa podmioty zdolne do zakładania i prowadzenia placówki oświatowej. Zgodnie z przepisem art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. prawo oświatowe [Dz. U. z 2021 r., poz. 1032] placówka oświatowa może być prowadzona przez  jednostkę samorządu terytorialnego, osobę prawną albo przez osobę fizyczną. Szkołę bądź placówkę niepubliczną założyć może wyłącznie osoba fizyczna lub osoba prawna. Może to nastąpić po uzyskaniu wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego. jak wskazuje orzecznictwo [m.in. wyr. WSA we Wrocławiu z 20.1.2010 r., W S.A/Wr 393j09, Legalis], „wykładnia literalna przedstawionego uregulowania wskazuje wprost, że warunkiem sine quo non założenia szkoły niepublicznej jest wcześniejsze uzyskanie wpisu do ewidencji prowadzonej przez właściwą jednostkę samorządu terytorialnego. Do czasu uzyskania wpisu w ewidencji nikt nie ma prawa zakładać szkoły niepublicznej”. Zaświadczenie o wpisie do ewidencji, które składa podmiot prowadzący placówkę niepubliczną, zawiera m.in. nazwę organu lub podmiotu, który dokonał wpisu do ewidencji szkoły lub placówki, nazwą oraz odpowiednio typ lub rodzaj szkoły lub placówki, osobę prawną lub fizyczną prowadzącą szkołę lub placówkę.

Z powyższego wynika, iż przepisy prawa oświatowego nie posługują się pojęciem „odrębność podmiotów”. Natomiast należy przyjąć, że wpis do ewidencji placówek niepublicznych prowadzonych przez burmistrza, decyduje o działalności danego podmiotu.

To wpis do ewidencji decyduje o tym, czy mamy do czynienia z jednym czy też z dwoma przedszkolami.

W tym miejscu należy wskazać, że Izba nie ma uprawnień do dokonywania powszechnie obowiązującej wykładni przepisów prawa. W związku z tym niniejsze wyjaśnienie należy potraktować, jako stanowisko Izby, które nie jest wiążące dla wnioskującego o udzielenie wyjaśnienia, jak również dla organów rozstrzygających w konkretnych sprawach.

{Urząd Miasta Lubawa, 2021-06-18, sygn. Or.1711.5.2019, Or.1711.6.2019}
{RIO Olsztyn, 2021-07-16, sygn. RIO.III.072-70/2021}