Stanowisko RIO Lublin:

W odpowiedzi na Pana pismo złożone w dniu 30 kwietnia 2021 r. dotyczące zasadności podejmowania przez radę gminy uchwały o udzieleniu Wójtowi Gminy Puławy absolutorium z tytułu wykonania budżetu za rok 2020, w sytuacji gdy z dniem 16 kwietnia 2021 r. Prezes Rady Ministrów wyznaczył Pana do pełnienia funkcji Wójta Gminy Puławy do czasu objęcia obowiązków przez nowo wybranego wójta, uprzejmie wyjaśniam.

Przede wszystkim wskazać należy, że kluczowe regulacje prawne dotyczące poruszonej problematyki ujęte są w przepisach ustawy o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2020 r. poz. 713 z późn. zm.) – dalej jako u.o.s.g. Stosownie do art. 30 u.o.s.g. osoba wyznaczona do pełnienia funkcji wójta identycznie jak wójt wykonuje zadania jemu powierzone, a więc wykonuje uchwały rady gminy i zadania gminy określone przepisami prawa. Do zadań osoby wyznaczonej przez Prezesa Rady Ministrów należy w szczególności przygotowywanie projektów uchwał budżetowych rady gminy i wykonywanie budżetu. W myśl natomiast art. 60 u.o.s.g. osobie wyznaczonej do pełnienia funkcji wójta, odpowiadającej analogicznie jak wójt za prawidłową gospodarkę finansową, tak jak wójtowi przysługuje wyłączne prawo zaciągania zobowiązań mających pokrycie w ustalonych w uchwale budżetowej kwotach wydatków i emitowania papierów wartościowych, w ramach upoważnień udzielonych przez radę gminy, dokonywania wydatków budżetowych, zgłaszania propozycji zmian w budżecie gminy, dysponowania rezerwami budżetu gminy, blokowania środków budżetowych w przypadkach określonych ustawą. Przytoczony zakres uprawnień i obowiązków i ich umiejscowienie w przepisach prawa wskazuje jednoznacznie, że ustawodawca potraktował kompetencje dla osoby pełniącej funkcję i wykonującej zadania organu wykonawczego jako tożsame z kompetencjami samego organu wykonawczego.

W tym miejscu należy dodatkowo zwrócić uwagę, że zgodnie z utrwalonym stanowiskiem doktryny, z pojęciem organu związana jest kwestia piastuna tego organu. Piastunem organu zawsze pozostaje osoba (lub grupa osób w przypadku organu kolegialnego) wykonująca poszczególne jego kompetencje, będące zawsze kompetencjami organu, a nie jego piastuna. Piastun jest jednym z elementów określających pojęcie organu, jednakże na podkreślenie zasługuje fakt, że wszystkie rozstrzygnięcia w istniejącym porządku prawnym podejmuje zawsze organ, a nie jego piastun. Działanie piastuna organu – w tym przypadku wyznaczonej przez Prezesa Rady Ministrów osoby pełniącej funkcję wójta – stanowi działanie organu administracji publicznej, który działa w imieniu wspólnoty samorządowej, któremu państwo powierzyło wykonywanie administracji publicznej.

W ocenie Izby, w przedstawionym w Pana piśmie stanie faktycznym, uchwała w sprawie udzielenia absolutorium z tytułu wykonania budżetu gminy za 2020 r. nie będzie w istocie dotyczyć Pana jako osoby fizycznej pełniącej funkcję organu wykonawczego gminy (piastuna), ale organu, czyli wójta oraz okresu wykonywania przez niego budżetu gminy objętego oceną. Jednocześnie przeprowadzenie procedury absolutoryjnej umożliwi organowi stanowiącemu gminy wypełnienia swojej funkcji w zakresie kontroli wykonania budżetu zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 4 u.o.s.g. i art. 271 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 305).

Podsumowując powyższe, w opinii tutejszej Izby w opisanym przez Pana przypadku, będą miały zastosowanie przepisy prawne dotyczące procedury udzielenia absolutorium z tytułu wykonania budżetu gminy.

{Urząd Gminy Puławy, 2021-04-30, sygn. -}
{RIO Lublin, 2021-05-18, sygn. RIO-I-430/18/21}