Stanowisko RIO Opole:

Działając na podstawie art. 13 pkt 11 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 2137; dalej: u.r.i.o.) w odpowiedzi na wniosek o udzielenie wyjaśnienia w zakresie możliwości udzielenia w 2020 r. przez Gminę zakładowi budżetowemu dotacji przedmiotowej, która będzie wyższa niż 50% kosztów działalności zakładu, w sytuacji zmiany (rozszerzenia) zakresu planowanej realizacji przez jednostkę zadań o związane z przeciwdziałaniem COVID -19 oraz nieosiągnięcia z powodu panującego stanu epidemii zaplanowanych w planie finansowym na 2020 r. przychodów,

uprzejmie wyjaśniam i informuję, co następuje:

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 869 ze zm.; dalej: u.f.p.) samorządowy zakład budżetowy odpłatnie wykonuje zadania, pokrywając koszty swojej działalności z przychodów własnych. Podstawą gospodarki finansowej samorządowego zakładu budżetowego jest roczny plan finansowy obejmujący przychody, w tym dotacje z budżetu jednostki samorządu terytorialnego, koszty i inne obciążenia, stan środków obrotowych, stan należności i zobowiązań na początek i koniec okresu oraz rozliczenia z budżetem jednostki samorządu terytorialnego (art. 15 ust. 2 u.f.p.). Samorządowy zakład budżetowy może otrzymywać z budżetu jednostki samorządu terytorialnego m.in. dotacje przedmiotowe, które nie mogą przekroczyć 50% kosztów jego działalności (art. 15 ust. 6 w zw. z art. 15 ust. 3 pkt 1 u.f.p). Zgodnie natomiast z art. 219 ust. 1, 3 i 4 u.f.p. z budżetu jednostki samorządu terytorialnego mogą być udzielane dotacje przedmiotowej dla samorządowych zakładów budżetowych, kalkulowane według stawek jednostkowych. Kwoty i zakres dotacji określa uchwała budżetowa. Stawki dotacji przedmiotowych ustala organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego.

Ustawa z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r., poz. 374 ze zm.; dalej: u.sz.r.) w przepisie art. 31p zawiera uregulowanie, zgodnie z którym w 2020 r. samorządowy zakład budżetowy, który realizuje zadania związane z przeciwdziałaniem COVID-19, może otrzymać dotacje z budżetu jednostki samorządu terytorialnego przekraczające 50% kosztów jego działalności. Przepis dodany został ustawą z dnia 31 marca 2020 r, o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2020 r., poz. 568), która weszła w życie tego samego dnia. Jednocześnie przedmiotowa nowelizacja doprecyzowała zawartą w art. 2 ust. 2 u.sz.r. definicję „przeciwdziałania COVID-19”, przez co rozumie się wszelkie czynności związane ze zwalczaniem zakażenia, zapobieganiem rozprzestrzenianiu się, profilaktyką oraz zwalczaniem skutków choroby zakaźnej wywołanej wirusem SARS-CoV-2, dodając, że czynności te dotyczą również zwalczania skutków społeczno-gospodarczych choroby.

Zatem przepis art. 31p u.sz.r. zawiesza w 2020 r. ograniczenia określone w art. 15 ust. 6 u.f.p. dotyczące maksymalnej wysokości dotacji przekazywanych z budżetu jednostki samorządu terytorialnego do zakładu budżetowego, wobec czego dotacje mogą być wyższe niż 50% kosztów działalności zakładu.

Odpowiadając na zadane przez wnioskującego pytanie podkreślić należy, że ustawową przesłanką przyznania dotacji z budżetu jednostki samorządu terytorialnego, przekraczającej 50%> kosztów działalności zakładu budżetowego, jest realizowanie przez niego zadań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19, nie zaś nieosiągnięcie przez samorządowy zakład budżetowy zaplanowanych przychodów z powodu stanu epidemii.

Przedstawiając powyższe należy zaznaczyć, że wyjaśnienia Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu nie stanowią wiążącej wykładni prawa.

{Urząd Gminy Nysa, 2020-xx-xx, sygn. -}
{Regionalna Izba Obrachunkowa w Opolu, 2020-09-04, sygn. NA.III-0221-18/2020}