Stanowisko RIO Poznań:

W związku z emailem z dnia 26 listopada 2019 r. dotyczącym zatwierdzenia listy płac do wypłaty w imieniu kierownika jednostki, Regionalna Izba Obrachunkowa w Poznaniu wyjaśnia, co następuje.

Wydatkowanie środków publicznych – zgodnie z art. 216 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.) – powinno następować w sposób określony w ustawie. Przede wszystkim należy wskazać tu na ustawę z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 869, z późn. zm.).

W ustawie tej sformułowane zostały zasady dokonywania wydatków publicznych. I tak zgodnie z art. 44 ust. 3 ustawy o finansach publicznych „Wydatki publiczne powinny być dokonywane:

1)  w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasad:

a)  uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów,

b)  optymalnego doboru metod i środków służących osiągnięciu założonych celów;

2)  w sposób umożliwiający terminowa realizację zadań;

3)  w wysokości i terminach wynikających z wcześniej zaciągniętych zobowiązań”. Ustawa o finansach publicznych przewiduje w art. 44 inne zasady w tym zakresie, i tak:

• zasadę planowości wynikającą z jej art. 44 ust. 1, wyrażającą się w tym, że „wydatki publiczne mogą być ponoszone na cele i w wysokościach ustalonych w: (…) uchwale budżetowej jednostki samorządu terytorialnego, planie finansowym jednostki sektora finansów publicznych”;
• zasadę legalności, z której wynika, że „jednostki sektora finansów publicznych dokonują wydatków zgodnie z przepisami dotyczącymi poszczególnych rodzajów wydatków” (art. 44 ust. 2).

Jednostki samorządu terytorialnego zobowiązane są do przestrzegania wszystkich wyżej wymienionych zasad, jak również innych zasad wydatkowania środków publicznych obowiązujących na gruncie ustawy.

Stosownie do art. 85 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040, z późn. zm.) pracodawca jest zobowiązany do wypłaty wynagrodzenia za pracę co najmniej raz w miesiącu, w stałym i ustalonym z góry terminie. Termin, miejsce i czas wypłaty wynagrodzenia określają regulaminy pracy lub inne przepisy prawa pracy (art. 86 § 1 k.p.). Ustalenie terminu, miejsca i czasu wypłaty wynagrodzenia stanowi -zgodnie z art. 104¹ § 1 pkt 5 k.p. – obowiązkową część regulaminu pracy.

W przypadku Państwa jednostki – wobec wygaśnięcia mandatu wójta oraz niewyznaczenia do 27 listopada 2019 r. przez Prezesa Rady Ministrów osoby pełniącej jego funkcję – należy rozważyć ujemne konsekwencje zaniechania wypłaty wynagrodzenia pracownikom i aspekt społeczny sprawy, tym bardziej, że Gmina w dacie wypłaty wynagrodzenia nie posiada też wiedzy na okoliczność terminu i sposobu rozwiązania zaistniałej sytuacji związanej z brakiem osoby uprawnionej do prowadzenia działalności i reprezentowania Gminy. W ocenie Izby brak byłoby podstaw do zakwestionowania wypłaty wynagrodzenia pracownikom mimo niezatwierdzenia przez kierownika jednostki listy płac.

Zauważyć przy tym także należy, że stosownie do art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1440), naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest niewykonanie w terminie zobowiązania jednostki sektora finansów publicznych, w tym obowiązku zwrotu należności celnej, podatku, nadpłaty lub nienależnie opłaconych składek na ubezpieczenie społeczne lub zdrowotne, którego skutkiem jest zapłata odsetek, kar lub opłat albo oprocentowanie tych należności.

Stanowisko prezentowane przez Izbę nie stanowi wiążącej interpretacji prawa, a stanowi jedynie pogląd Izby w zakresie objętym pytaniem.

{Urząd Gminy Miasteczko Krajeńskie, 2019-11-26, sygn. -}
{Regionalna Izba Obrachunkowa w Poznaniu, 2019-11-27, sygn. WA-0280/89/2019}