Pytanie:

Jakie wydatki może finansować Gmina w przypadku nabycia wozu bojowego na majątek Ochotniczej Straży Pożarnej w Raciążku.
Samochód nie jest własnością Gminy.

Stanowisko RIO Bydgoszcz:

W odpowiedzi na skierowane do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Bydgoszczy pytanie, „Jakie wydatki może finansować Gmina w przypadku nabycia wozu bojowego na majątek Ochotniczej Straży Pożarnej w Raciążku. Samochód nie jest własnością Gminy”, informuję co następuje.

Do zadań gminy należy m.in. ochrona przeciwpożarowa, o czym stanowi art. 7 ust. 1 pkt 14 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r., poz. 506 z późn. zm. ). Zadania z tego zakresu szczegółowo reguluje ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2019 r., poz. 1372 z późn. zm. – dalej u.o.p). Przedmiotowa ustawa określa obowiązki gminy w zakresie finansowania działalności ochotniczych straży pożarnych (dalej OSP), w tym ponoszenie kosztów wyposażenia i utrzymania tych jednostek. Zagadnienie finansowania przez gminę działalności OSP uregulowane zostało w szczególności w przepisach rozdziału 6 u.o.p. zatytułowanego „Świadczenia rzeczowe i finansowe”.

Stosownie do art. 29 pkt 2 u.o.p., koszty funkcjonowania jednostek ochrony przeciwpożarowej pokrywane są m.in. z budżetów jednostek samorządu terytorialnego. Zasada ta znajduje swoje rozwinięcie w art. 28 ust. 1 u.o.p. oraz art. 32 ust. 2, ust. 3 i ust. 3b u.o.p.

Zgodnie z art. 32 ust. 2 u.o.p. koszty wyposażenia, utrzymania, wyszkolenia i zapewnienia gotowości bojowej ochotniczej straży pożarnej ponosi gmina, z zastrzeżeniem art. 35 ust. 1 u.o.p. – stanowiącym, że szkolenie członków ochotniczej straży pożarnej prowadzi nieodpłatnie Państwowa Straż Pożarna.

Powyższe oznacza, że wyznacznikiem dokonania wydatku z budżetu gminy pozostaje okoliczność, czy dany wydatek pozostaje w związku z utrzymaniem gotowości bojowej OSP, przy czym ustawodawca nie wskazuje zamkniętego katalogu czynności, które zapewniają gotowość bojową. Do kosztów utrzymania i zapewnienia gotowości bojowej OSP mogą należeć m.in. wydatki związane z zakupem paliwa potrzebnego jednostce OSP do jej udziału w akcji przeciwpożarowej, dokonywania napraw sprzętu ( w tym samochodów należących do OSP i służących do prowadzenia akcji przeciwpożarowych). Oczywiście do kosztów wskazanych w art. 32 u.o.p. można również zakwalifikować inne wydatki – które będą się mieściły w ramach pojęć wskazanych w cytowanych przepisach. Jednocześnie należy stwierdzić, że dopuszczalność poniesienia wydatku jest niewystarczająca do oceny, czy wydatek winien być poniesiony. Z przepisów art. 44 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 869) wynika m.in., że wydatki publiczne powinny być dokonywane w sposób celowy i oszczędny. Dlatego gmina podejmując decyzję w przedmiocie dofinansowania wozu bojowego powinna przeanalizować zagadnienie pod kątem celowości wydatku dla potrzeb zapewnienia gotowości bojowej OSP.

Przedstawiając powyższe należy zaznaczyć, że regionalne izby obrachunkowe nie mają uprawnień do dokonywania powszechnie obowiązującej wykładni przepisów prawa. W związku z tym niniejsze wyjaśnienie należy traktować jako stanowisko Izby, które nie jest wiążące dla wnioskującego o udzielenie wyjaśnienia.

{Urząd Gminy Raciążek, 2019-10-14, sygn. FIN. 3021.16.2019}
{Regionalna Izba Obrachunkowa w Bydgoszczy, 2019-11-06, sygn. RIO-KW.HS-073-2/2019}