Stanowisko Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu:
W związku z emailem z dnia 3 lipca 2019 r. w sprawie przekazania informacji dotyczącej terminu zapłaty w transakcjach handlowych w przypadku podmiotów publicznych, Regionalna Izba Obrachunkowa w Poznaniu informuje, co następuje.
Zgodnie z art. 13 pkt 11 w związku z art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz. U. z 2016 r. poz. 561, z późn. zm.) Izba udziela wyjaśnień w sprawach dotyczących stosowania przepisów o finansach publicznych: jednostkom samorządu terytorialnego, związkom metropolitalnym, związkom międzygminnym, stowarzyszeniom gmin oraz stowarzyszeniom gmin i powiatów, związkom powiatów, związkom powiatowo-gminnym, stowarzyszeniom powiatów, samorządowym jednostkom organizacyjnym, w tym samorządowym osobom prawnym, innym podmiotom, w zakresie wykorzystywania przez nie dotacji przyznawanych z budżetów jednostek samorządu terytorialnego, z obszaru województwa wielkopolskiego. Na stronach Izby www.poznan.rio.gov.pl zamieszczony został komunikat Prezesa Izby w sprawie udzielania przez tut. Izbę wyjaśnień w sprawach dotyczących stosowania przepisów o finansach publicznych wraz z wzorem wniosku o udzielenie wyjaśnienia.
Z przesłanego emaila wynika, że nie jest Pani podmiotem uprawnionym do występowania do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu o udzielenie wyjaśnień.
Zadania Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych określona natomiast art. 25a ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych, wśród których nie wymieniono udzielania wyjaśnień.
Niemniej jednak tut. Izba wskazuje na ogólne regulacje prawne dotyczące kwestii podniesionych w emailu.
Zgodnie z art. 8 pkt 2 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 118) termin zapłaty określony w umowie nie może przekraczać 30 dni, liczonych od dnia doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku, potwierdzających dostawę towaru lub wykonanie usługi, a w transakcjach handlowych, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny będący podmiotem leczniczym w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 2-4 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, termin ten nie może przekraczać 60 dni.
Ustawa określa szczególne uprawnienia wierzyciela i obowiązki dłużnika, którzy są stronami transakcji handlowej, w związku z terminami zapłaty w transakcjach handlowych. Zgodnie z uzasadnieniem do projektu ww. ustawy jej celem było zwalczanie pogłębiającego się problemu zatorów płatniczych przez wprowadzenie instrumentów wspomagających zmniejszanie opóźnień w zapłacie należności oraz dyscyplinujących strony do stosowania krótkich terminów zapłaty”. W ustawie zostały ustalone maksymalne terminy płatności za wykonane świadczenia – przy czym strony zawsze mogą wyznaczyć krótsze terminy.
Stosownie bowiem do postanowień art. 353] strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Strony umowy, na mocy zasady swobody umów, mają zatem kompetencję do kształtowania wiążących je stosunków zgodnie z własnymi oświadczeniami woli.
Zauważyć przy tym należy, że jednostki samorządu terytorialnego zobowiązane są do przestrzegania zasad określonych m.in. w art. 44 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 869):
2. Jednostki sektora finansów publicznych dokonują wydatków zgodnie z przepisami dotyczącymi poszczególnych rodzajów wydatków.
3. Wydatki publiczne powinny być dokonywane:
1) w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasad:
1. uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów,
2. optymalnego doboru metod i środków służących osiągnięciu założonych celów;
2) w sposób umożliwiający terminową realizację zadań;
3) w wysokości i terminach wynikających z wcześniej zaciągniętych zobowiązań.
Stanowisko prezentowane przez Izbę nie stanowi wiążącej interpretacji prawa, a jedynie pogląd Izby w zakresie objętym pytaniem.
{xx, 2019-07-03 sygn. -}
{Regionalna Izba Obrachunkowa w Poznaniu, 2019-07-23, sygn. WA-0280/68/2019}