Stanowisko RIO Zielona Góra:
W nawiązaniu do wniosku o udzielenie wyjaśnienia w zakresie stosowania przepisów o finansach publicznych , który przekazany został do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Zielonej Górze (drogą elektroniczną) w dniu 03 lipca 2023 roku zawierającego następujące pytania:
- Czy w świetle wyroku Trybunału Sprawiedliwości z dnia 13 stycznia 2022 r. C-327/20 jednostka samorządu terytorialnego ma prawo dochodzić rekompensaty z tytułu odzyskiwania należności określonych w ustawie z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych – gdy jednostka samorządu terytorialnego występuje w roli wierzyciela a należności wynikają z umów najmu lub dzierżawy zawartych z podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą?
- Czy w przypadku uzyskania dochodów przez jednostkę samorządu terytorialnego z tytułu rekompensaty z tytułu odzyskiwania należności określonych w ustawie z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych , po dniu opublikowania w/w wyroku TSUE jednostka samorządu terytorialnego powinna pobraną rekompensatę zwrócić z urzędu przedsiębiorcy ? – uprzejmie wyjaśniam, co następuje.
Regionalna Izba Obrachunkowa w Zielonej Górze podziela stanowisko, zgodnie z którym – w przypadku gdy wierzycielem kwoty pieniężnej wobec przedsiębiorstwa jest jednostka samorządu terytorialnego – stosunki między tymi dwoma podmiotami nie wchodzą w zakres pojęcia „transakcji handlowej” w rozumieniu ustawy, o której mowa wyżej, a zatem są wyłączone z zakresu jej stosowania, w tym także ze stosowania przepisu art. 10 ust. 1 tej ustawy, który statuuje uprawnienie wierzyciela do dochodzenia od dłużnika rekompensaty za koszty odzyskiwania należności.
W ocenie Regionalnej Izby Obrachunkowej w Zielonej Górze – rekompensata za koszty odzyskiwania należności, o której stanowi art. 10 powołanej wyżej ustawy – jest należnością o charakterze cywilnoprawnym i nie stosuje się do niej przepisów Ordynacji podatkowej. Charakter prawny tej należności, dochodzonej przez wierzyciela w postępowaniu procesowym przed sądami powszechnymi, determinuje również tryb (drogę) jej odzyskiwania przez dłużnika, w przypadku, gdy rekompensata taka okazała się być świadczeniem nienależnym (vide : Księga III Tytuł V -“Bezpodstawne wzbogacenie” ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny /Dz. U. z 2022 r., poz. 1360 ze zm./).
Stanowisko przedstawione w niniejszym piśmie prezentuje pogląd Izby w sprawach objętych wnioskiem o udzielenie wyjaśnienia i nie ma charakteru prawnie wiążącego.
{RIO Zielona Góra, 2023-07-31, sygn. RIO.II.K.061.18.2023}