Stan faktyczny:
Gmina Krzyżanów zawiera umowy — zlecenia z siedmioma członkami ochotniczych straży pożarnych funkcjonujących na terenie gminy. Przedmiotem w/w umów jest utrzymanie w stałej sprawności technicznej sprzętu pożarniczego poszczególnych jednostek ochotniczych straży pożarnych. Z treści zawartych umów wynika, iż w szczególności Zleceniobiorcy odpowiadają za:
– utrzymanie w pełnej sprawności eksploatacyjno — technicznej samochodu pożarniczego,
– utrzymanie w pełnej sprawności sprzętu silnikowego,
– przygotowanie sprzętu i udział w przeglądzie sprzętu pożarniczego,
– zgodne z przepisami wykorzystanie pojazdu samochodowego,
– przewożenie osób zgodnie z normami określonymi przez producenta oraz miejscami do siedzenia, w które producent wyposażył pojazd,
– utrzymanie czystości i porządku w pomieszczeniach garażowych oraz urządzeń i narzędzi.
– stan paliwa w zbiorniku samochodu oraz w sprzęcie silnikowym,
– zabezpieczanie dokumentów oraz kluczy do samochodu przed dostępem osób nieupoważnionych.
Zawierając w/w urnowy zlecenia Gmina zapewnia, aby każda jednostka ochotniczej straży pożarnej miała sprawny sprzęt, w tym samochód bojowy, który zawsze wyjedzie do akcji pożarniczej. Ponadto w ten sposób Gmina ma również kontrolę nad tym, co dzieje się z wyposażeniem w poszczególnych jednostkach, tym bardziej, że Gmina ponosi koszty wyposażenia jednostek ochotniczych straży pożarnych. Zawarcie w/w umowy zlecenia zapewnia, że konkretna osoba jest odpowiedzialna za zapewnienie stałej sprawności technicznej sprzętu. Takie wydatkowanie środków jest celowe i gospodarne.
Pytanie:
Czy finansowanie środkami budżetowymi gminy wynagrodzeń dla członków gminnych OSP za wykonywanie czynności polegających na utrzymaniu w stałej sprawności technicznej sprzętu pożarniczego nie narusza przepisów ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U . z 2020r. poz. 961 z późn. zm.)?
Stanowisko własne:
Gmina Krzyżanów stoi na stanowisku, że zawarcie umów — zleceń dotyczących utrzymania w stałej sprawności technicznej sprzętu pożarniczego nie narusza przepisów ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej, gdyż jest realizacją art. 32. ust. 2. ustawy o ochronie przeciwpożarowej i tym samym wypełnieniem obowiązku wynikającego z tego przepisu.
Zgodnie z art. 7 ust. 1. ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2020r. poz. 713 z późn. zm.) ochrona przeciwpożarowa jest zadaniem własnym gminy. Natomiast ustawa z dnia 24 sierpnia 1991r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2020 r. poz. 961 z późn. zm.) określa sposób wykonania w/w zadania.
W myśl art. 32 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991r. o ochronie przeciwpożarowej koszty wyposażenia, utrzymania i wyszkolenia oraz zapewnienia gotowości bojowej jednostek ochotniczych straży pożarnych ponosi gmina. Zadania będące przedmiotem umów — zleceń, w ocenie Gminy są, zadaniami które mieszczą się w pod pojęciem „kosztów zapewnienia gotowości bojowej” oraz „kosztów utrzymania ochotniczych straży pożarnych”
Stanowisko RIO Łódź:
W odpowiedzi na pismo Pana Wójta zawierające wniosek o udzielenie wyjaśnienia odnośnie możliwości zawierania przez Gminę umów zlecenia z członkami ochotniczej straży pożarnej, którzy wykonują czynności związane z utrzymaniem w gotowości wozów bojowych i sprzętu wraz z ich konserwacją uprzejmie informuję, że w ocenie Regionalnej Izby Obrachunkowej w Łodzi nie ma przeszkód natury prawnej do zawierania przez Gminę takich umów.
Zgodnie z art. 29 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej koszty funkcjonowania jednostek ochrony przeciwpożarowej pokrywane są z: 1) budżetu państwa, 2) budżetów jednostek samorządu terytorialnego, 3) dochodów instytucji ubezpieczających osoby prawne i fizyczne, 4) środków własnych podmiotów, o których mowa w art. 17, które uzyskały zgodę ministra właściwego do spraw wewnętrznych na utworzenie jednostki ochrony przeciwpożarowej. Da zadań gminy w zakresie ochrony przeciwpożarowej należy natomiast, zgodnie z art. 32 ust. 2 -3 ustawy, ponoszenie kosztów wyposażenia, utrzymania, wyszkolenia i zapewnienia gotowości bojowej OSP, bezpłatnego umundurowania członków OSP, ubezpieczenia w instytucji ubezpieczeniowej członków ochotniczej straży pożarnej i drużyny pożarniczej (…).
W ocenie Regionalnej Izby Obrachunkowej w w Łodzi nie budzi wątpliwości, że koszty związane z utrzymaniem wozów bojowych w gotowości, jak również konserwacja tych wozów — służą bezpośrednio utrzymaniu i zapewnieniu gotowości bojowej i mogą być finansowane poprzez zawieranie przez gminę umów zlecenia z członkami ochotniczej straży pożarnej. Izba zwraca przy tym uwagę na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 maja 2009 r. I UK 351/08, w którym Sąd, rozpatrując konkretny stan faktyczny sprawy, odnosił się pozytywnie do kwestii związanych z dopuszczalnością zawarcia umowy zlecenia na utrzymanie w stałej gotowości sprzętu OSP, w tym: utrzymywania w stałej gotowości technicznej pojazdu oraz innego sprzętu przeciwpożarowego, usuwania drobnych awarii pojazdu i sprzętu, obsługiwania i konserwowania urządzeń specjalnych zamontowanych na pojeździe .
{Urząd Gminy Krzyżanów, 2021-01-27, sygn. -}
{RIO Łódź, 2021-02-26, sygn. WA 4120-5/2021-w}