Stan faktyczny:
Decyzją z 14 kwietnia 2015 r. Wójt Gminy Świerzno, na podstawie art. 98a ust. I ustawy o gospodarce nieruchomościami ustalił opłatę adiacencką w kwocie 9 000 zł, której płatność została rozłożona na 10 rocznych lat.
Zobowiązany do uiszczenia opłaty zmarł, a przed swoją śmiercią dokonał 4 wpłat na łączną kwotę 3 600 zł. Aktualnie z tytułu opłaty adiacenckiej pozostaje zaległość w kwocie 5 400 zł. Spadek po zmarłym zobowiązanym do wnoszenia opłaty adiacenckiej nabyły wprost z ustawy trzy osoby w częściach równych.
Pytanie:
1. Czy opłata adiacencka, o której mowa w art. 98a ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, stanowi nieopodatkowaną należność budżetową o charakterze publicznoprawnym w rozumieniu art. 60 ustawy o finansach publicznych? — a jeżeli tak, to:
2. Czy w przypadku, gdy decyzja ustalająca opłatę adiacencką stała się ostateczna, zaś podmiot zobowiązany do jej wnoszenia zmarł przed uregulowaniem całości należności, możliwe jest — na podstawie art. 67 ust. 1 w zw. z art. 60 ustawy o finansach publicznych, zastosowanie w odpowiedni sposób przepisów art. 97 § 1 i art. 100 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa i wydanie decyzji orzekającej o zakresie odpowiedzialności z tytułu tejże opłaty przez spadkobierców podmiotu zobowiązanego pierwotnie do jej uiszczenia?
Stanowisko własne:
W ocenie wnioskodawcy opłata adiacencka, o której mowa w art. 98a ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami stanowi nieopodatkowaną należność budżetową, o charakterze publicznoprawnym, o której mowa w art. 60 ustawy o finansach publicznych. Jest to opłata ustala w drodze władczego aktu administracyjnego (decyzji administracyjnej), po spełnieniu określonych przepisami prawa przesłanek. Egzekucja opłaty adiacenckiej odbywa się w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Skoro zatem na mocy art. 67 ust. 1 tej ustawy, do nieopodatkowanych należności budżetowych o charakterze publicznoprawnym należy stosować odpowiednio przepisy działu M ustawy Ordynacja podatkowa, a przepisy o odpowiedzialności spadkobierców zawarte są w tym rozdziale (art. 97 § 1, art. 100 § 1), to zdaniem wnioskodawcy w sytuacji gdy, decyzja ustalająca opłatę adiacencką stała się ostateczna, zaś podmiot zobowiązany do wnoszenia tej opłaty zmarł, a spadek został po nim nabyty przez konkretne osoby, to w stosunku do dochodzenia pozostałej do zapłaty opłaty adiacenckiej zastosowanie winny znaleźć przepisy art. 97 § 1 i art. 100 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.
Stanowisko RIO Szczecin:
Odpowiadając na zapytanie Pana Wójta z dnia 28 stycznia 2021 r. dotyczące charakteru prawnego opłaty adiacenckiej i możliwości zastosowania do jej wyegzekwowania od spadkobierców zobowiązanego postanowień art. 97 § 1 oraz art. 100 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2020 r. poz. 1325, z późn. zm.) uprzejmie informuję, co następuje.
Zgodnie z art. 4 pkt 11 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2020 r. poz. 1990, z późn. zm.) opłatę adiacencką stanowi opłata ustalona w związku ze wzrostem wartości nieruchomości spowodowanym budową urządzeń infrastruktury technicznej z udziałem środków jednostek samorządu terytorialnego albo opłatę ustaloną w związku ze scaleniem i podziałem nieruchomości, a także podziałem nieruchomości. Przedmiotowa opłata jest świadczeniem pieniężnym, ekwiwalentnym, bezzwrotnym oraz przymusowym. Opłata aliancka zaliczana jest do świadczeń publiczno-prawnych o przymusowym charakterze. W ramach postanowień wskazanej ustawy prawodawca nie dokonał jednoznacznej klasyfikacji przedmiotowej opłaty.
W ocenie Izby dochody z tytułu opłaty adiacenckiej zaliczane są do niepodatkowych należności budżetowych o charakterze publicznoprawnym, o których mowa w art. 60 pkt 7 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 869, z późn. zm.). O powyższym przesądza treść art. 98a ust. 5 oraz art. 148 ust. 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami, które odsyłają do stosowania przepisów ustawy o finansach publicznych. Tym samym w świetle postanowień art. 67 ust. 1 ustawy o finansach publicznych, zastosowanie przepisów art. 97 § 1 oraz art. 100 § 1 Ordynacji podatkowej jest dopuszczalne.
Przedstawione stanowisko nie stanowi wiążącej wykładni przepisów prawa, a wyraża jedynie opinię na przedstawione zagadnienie.
{Urząd Miasta Szczecin, 2021-02-01, sygn. WksII.3162.45.2021.ŁR}
{Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie, 2021-02-03, sygn. K.0542.PZ.4.DC.2021}