Dotacja dla przedszkola niepublicznego na dziecko, które nie uczęszczało na zajęcia z powodu choroby

Stan faktyczny:

Prowadzone przez wnioskodawcę przedszkole niepubliczne uzyskuje dotację na każdego ucznia. Jednak sporadycznie/incydentalnie w trakcie trwania roku przedszkolnego część dzieci jest nieobecna na zajęciach m.in. z powodu choroby, itp.

Zdarzają się nawet takie sytuacje, że z powodu choroby dziecko, mimo że jest zapisane do przedszkola w danym miesiącu, jest nieobecne cały miesiąc lub obecne tylko 1-2 dni albo na wybranych zajęciach. Dotyczy to także okresu wakacyjnego, w którym mimo zapisania dziecka do przedszkola rodzice ostatecznie decydują się na zapewnienie dziecku opieki przez okres przekraczający dany miesiąc.

Pytanie:

1) Czy w przypadku, gdy dziecka nie było przez cały miesiąc w przedszkolu, to jst ma prawo uznać, że dotacja na to konkretne dziecko za ten konkretny miesiąc jest nienależna i wnioskodawca musi ją zwrócić, innymi słowy czy jst ma prawo pomniejszyć dotację w takim przypadku w sytuacji gdy liczba uczniów nie uległa zmianie?

2) Czy w ramach prowadzonej kontroli w zakresie otrzymanej dotacji organ kontrolny jst ma uprawnienie do weryfikowania czy każdy uczeń (przedszkolak) był obecny w danym miesiącu w przedszkolu (przynajmniej przez 1 dzień)?

Stanowisko własne:

Zdaniem wnioskodawcy nieobecność w przedszkolu dziecka bez względu na jego przyczynę nie pozbawia beneficjenta prawa do otrzymania całej kwoty dotacji. Zatem kwota dotacji jest niezależna od częstotliwości uczęszczania dziecka do przedszkola i nie ulega pomniejszeniu, w odpowiedniej proporcji, o kwoty przysługujące na każdy dzień nieobecności dziecka, ale pod warunkiem, że dziecko nadal pozostaje wychowankiem przedszkola.

Obecnie obowiązujące regulacje prawne w szczególności ustawa o finansowaniu zadań oświatowych przewiduje przyznanie dotacji na dany rok w 12 częściach, odpowiadających liczbie miesięcy kalendarzowych. Ustawa uzależnia dotację od liczby uczniów (zgodnie z definicją ustawową uczniem jest także przedszkolak). Brak jest podstaw do zmniejszania wysokości dotacji w związku z absencją ucznia w przedszkolu niepublicznym z uwagi na chorobę lub inne zdarzenie niezależne od wnioskującego o przyznanie dotacji.
Ustawa przewiduje uzależnienie dotacji od frekwencji ucznia w szkole, nie w przypadku przedszkoli.

Zgodnie z art. 16 ust. 2 oraz art. 17 ust. 3 ufzo (uprzednio art. 90 ust. 2b uoso), dotacje dla niepublicznych przedszkoli przysługują na każdego ucznia z budżetu gminy w wysokości równej podstawowej kwocie dotacji dla przedszkoli, z tym że na ucznia niepełnosprawnego w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na takiego ucznia niepełnosprawnego przedszkola w części oświatowej subwencji ogólnej dla gminy.

Stosownie do powołanych przepisów, dotacja dla przedszkola niepublicznego przysługuje (w odpowiedniej wysokości) na każdego ucznia tego przedszkola, a więc na faktyczną (rzeczywistą) liczbę uczniów, i wysokość dotacji nie jest uzależniona od żadnych innych warunków. Planowana liczba uczniów, podawana właściwemu organowi do 30 września roku poprzedzającego rok udzielania dotacji, służy gminie jedynie do planowania wysokości dotacji na rok następny.
Powyższą interpretację (uprzedniego art. 90 ust. 2b uoso) potwierdzają orzeczenia sądów administracyjnych, jak i organów nadzoru nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego. Kontrowersje dotyczą natomiast sposobu ustalania ,faktycznej liczby uczniów”, jako jednego z parametrów obliczania należnej kwoty dotacji jak również prawidłowego jej rozliczania, wobec niezdefiniowania tego pojęcia w przepisach prawa.

Wnioskodawca podziale stanowisko, iż kwota dotacji jest niezależna od częstotliwości uczęszczania dziecka do przedszkola i nie ulega pomniejszeniu, w odpowiedniej proporcji, o kwoty przysługujące na każdy dzień nieobecności dziecka, ale pod warunkiem, że dziecko nadal pozostaje uczniem przedszkola. Wskazać również należy. że taką wykładnię przepisów uprzednio obowiązującego art. 90 ust. 2b uoso przyjął Naczelny Sądu Administracyjny, który w wyroku z dnia 12 maja 2010 roku uznał za bezpodstawne uzależnianie kwoty dotacji od faktycznej obecności ucznia w placówce (sygn. akt I OSK 672/10, orzeczenia.nsa.gov.pl).

W cytowanym wyroku sąd stwierdził, że „ Art. 90 ust. 2b uso stanowi bowiem, że dotacje dla niepublicznych przedszkoli przysługują na każdego ucznia. Unormowanie to odnosi się do faktycznego stanu osób przyjętych i kontynuujących naukę w placówce (przedszkolu). Sąd I instancji słusznie uznał, że w czasie krótkotrwałej nieobecności w przedszkolu, np. z powodu choroby, dziecko nie traci przymiotu ucznia tej placówki, nie jest bowiem wykreślone z ewidencji i kontynuuje naukę. Powołane w skardze kasacyjnej orzecznictwo sądów administracyjnych, odwołując się do faktycznej liczby uczniów, nie odnosi się do krótkotrwałych nieobecności, tylko porusza problem rozróżnienia rzeczywistej liczby uczniów od planowanej ich liczby, wskazanej przez placówkę do 30 września roku poprzedzającego rok udzielenia dotacji.”.

Jednocześnie organy kontroli mają uprawnienie do żądania listy obecności uczniów w szkole, lecz uprawnienie takie nie przysługuje w stosunku do uczniów przedszkoli niepublicznych.
Zgodnie z art. 36 ust. 2 ufzo: Osoby upoważnione do przeprowadzenia kontroli mają prawo wstępu do przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego, szkól i placówek oraz wglądu do prowadzonej przez nie dokumentacji organizacyjnej. finansowej i dokumentacji przebiegu nauczania w związku z przekazaną dotacją, a w przypadku szkól., o których mowa w art. 26 ust. 2- także do wglądu do list obecności, o których mowa w art. 26 ust. 3, oraz ich weryfikacji. Zgodnie natomiast z art. 26 ust. 3 ufzo: Uczestnictwo uczniów w obowiązkowych zajęciach edukacyjnych, o którym mowa w ust, 2, potwierdza się na tych zajęciach ich własnoręcznymi, czytelnymi podpisami na listach obecności.
Zatem w ocenie wnioskującego jst nie ma uprawnienia do kontroli listy obecności w przedszkolu, ponieważ dotacja dla przedszkola nie jest uzależniona od frekwencji jak w przypadku szkoły.

Stanowisko RIO Warszawa:

W odpowiedzi na pismo z dnia 17 grudnia 2020 r. dotyczące przyznawania i rozliczania dotacji dla niepublicznych przedszkoli, uprzejmie informuję; Dotacja udzielana z budżetu właściwej gminy dla przedszkola niepublicznego przysługuje na każde dziecko zapisane do przedszkola. Jednakże, dla istnienia prawa do otrzymania dotacji konieczne jest uczęszczanie danego dziecka na zajęcia organizowane w tym przedszkolu. W tym tonie wypowiedział się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku, który w swoim wyroku z 14 czerwca 2017 r. (I SA/Gd 506/17), zwrócił uwagę, że jakkolwiek dotacja przysługuje na każdego ucznia, to jednak jej otrzymanie nie wiąże się tylko i wyłącznie z samym faktem wykazania określonego stanu osób przyjętych do danego przedszkola. Prawidłowe określenie podstaw przyznania dotacji nie może się odbywać bez uwzględnienia celu, któremu służyć ma otrzymywana dotacja.

Dotacje przeznaczane są bowiem na dofinansowanie realizacji zadań szkoły lub placówki w zakresie kształcenia, wychowania i opieki, w tym profilaktyki społecznej. Tak więc termin „każdy uczeń” musi być rozumiany jako podmiot, który faktycznie korzysta z usług realizowanych przez przedszkole. Zadania finansowane dotacją określa jako kształcenie, wychowanie i opiekę. Te rodzaje aktywności placówki opiekuńczej wiążą się z faktycznym uczestnictwem dziecka w tego rodzaju działaniach.

Jednocześnie zaznaczam, iż niniejsze stanowisko nie ma charakteru wiążącego, ponieważ Regionalna Izba Obrachunkowa w Warszawie nie ma uprawnień do dokonywania powszechnie obowiązującej wykładni przepisów prawa.

{Przedszkole Niepubliczne Zielony Domek Monika Żuber, 2020-12-17, sygn. -}
{Regionalna Izba Obrachunkowa w Warszawie, 2021-01-15, sygn. WA.43.62.2020}