Stanowisko RIO Białystok:

Regionalna Izba Obrachunkowa w Białymstoku odpowiadając na wniosek o udzielenie wyjaśnienia w zakresie stosowania przepisów o finansach publicznych z dnia 21.10.2020 roku, otrzymany w dniu 22.10.br., i zawarte w nim pytanie wyjaśnia co następuje.

W aktualnym stanie prawnym, zgodnie z treścią art. 39 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 roku – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2020 roku, poz. 910) ustawodawca nakłada na gminę obowiązek organizacji transportu uczniów uczęszczających do szkoły obwodowej bądź pokrycia kosztów przejazdu. W tym ostatnim przypadku zwrot kosztów przejazdu dziecka dotyczy środków komunikacji publicznej jeżeli dowożenie zapewniają rodzice, a do ukończenia przez dziecko 7 lat także zwrot kosztów’ przejazdu opiekuna dziecka, również środkami komunikacji publicznej, przy jednoczesnym spełnieniu warunku odległości drogi z domu dziecka do szkoły w której obwodzie dziecko mieszka, przewidzianych w ust. 3 art.39 w/w ustawy.

Zdaniem RIO w Białymstoku, w przedstawionym stanie faktycznym, tj. w przypadku gdy szkoła obwodowa dziecka mieszkającego w miejscowości Zaścianki znajduje się w miejscowości Bogusze, oddalonej od miejsca zamieszkania dziecka o ponad 4 km. możliwy jest zwrot rodzicom dziecka kosztów dowozu indywidualnego. W sytuacji wyjątkowej, wtedy kiedy gmina nie jest w stanie ze względów ekonomicznych lub infrastrukturalnych (jak to przedstawiono w piśmie) zorganizować dowozu dziecka zdrowego do szkoły obwodowej, a pomiędzy wymienionymi wyżej miejscowościami nie kursuje komunikacja publiczna, podpisanie umowy z rodzicami dziecka wydaje się zasadne. Podstawą prawną takich działań jest przepis art. 39 ust. 3 pkt 1 ustawy Prawo oświatowe, nakazujący zapewnienie bezpłatnego transportu dzieci do szkół obwodowych.

Inaczej sytuacja przedstawiałaby się w przypadku gdyby to rodzice dziecka z własnej inicjatywy zdecydowali o posyłaniu go do szkoły oddalonej od miejsca zamieszkania o więcej niż 3km (klasy I – IV) i 4 km (klasy V-VIII), niebędącej w obwodzie, w którym zamieszkuje dziecko. Wówczas, zdaniem tut. Izby nie ma podstaw prawnych do zwrotu kosztów dowozu dziecka.

W aktualnie obowiązującym porządku prawnym brak jest podmiotu upoważnionego do wydawania wiążącej wykładni przepisów. Niniejsze stanowisko w sprawie proszę potraktować jako niewiążącą opinię prawną.

{Urząd Gminy Sokółka, 2020-10-21, sygn. -}
{Regionalna Izba Obrachunkowa w Białymstoku, 2020-11-20, sygn. RIO.II-025-32/20}