Stanowisko RIO Gdańsk:

W odpowiedzi na wniosek z dnia 6 sierpnia 2020 r., doręczony do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku w dniu 13 sierpnia 2020 r., dotyczący problematyki udzielania dotacji na zajęcia dla mniejszości narodowych organizowanych w niepublicznej szkole ponadpodstawowej, uprzejmie wyjaśniam, co następuje.

We wstępie wskazać należy, że zasady udzielania wyjaśnień przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Gdańsku w trybie art. 13 pkt 11 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2019 r. poz. 2137) określone zostały w komunikacie zamieszczonym na stronie http://www.gdansk.rio.gov.pl/ (w zakładce: Działalność Izby » Wyjaśnienia w sprawach stosowania przepisów o finansach publicznych » Informacje ogólne). Wniosek w sprawie udzielenia wyjaśnień winien zawierać opis stanu faktycznego oraz stanu prawnego, na tle których zrodziły się wątpliwości, proponowanego rozwiązania sprawy, ze wskazaniem podstawy prawnej takiego rozwiązania, zaopiniowanego przez obsługę prawną jednostki oraz jasnego wskazania zaistniałych wątpliwości. Wniosek nie może jednakże dotyczyć prośby o wskazanie sposobu rozwiązania konkretnej i indywidualnej sprawy.

Odnosząc się do treści ww. wniosku z przykrością stwierdzam, że nie spełnia on ww. wymogów, jakie zostały przewidziane dla wniosków o udzielenie wyjaśnienia w sprawie stosowania przepisów o finansach publicznych. Nie został on bowiem zaopiniowany przez obsługę prawną jednostki.

Odnosząc się jednak w sposób ogólny do przestawionego w niniejszym piśmie zagadnienia, zwracam uwagę na następujące aspekty prawne.

Stosownie do treści art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 27 października 2018 r. o finansowaniu zadań oświatowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2020 r. poz. 17 z późn. zm.) niepubliczne szkoły, w których jest realizowany obowiązek szkolny lub obowiązek nauki, otrzymują na każdego ucznia dotację z budżetu jednostki samorządu terytorialnego będącej dla tych szkół organem rejestrującym, w wysokości równej kwocie przewidzianej na takiego ucznia w części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostki samorządu terytorialnego.

Zgodnie zaś z art. 33 ust. 1 pkt 1 i 2 ww. aktu prawnego dotacje, o których mowa w wyżej przywołanym przepisie art. 26 tej ustawy są przekazywane pod warunkiem, że:

1) organ prowadzący przedszkole, inną formę wychowania przedszkolnego, szkołę oraz placówkę, o której mowa w art. 2 pkt 6-8 ustawy – Prawo oświatowe, przekaże organowi dotującemu informację o planowanej liczbie odpowiednio dzieci objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju, uczniów, wychowanków, uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych lub słuchaczy kwalifikacyjnych kursów zawodowych, nie później niż do dnia 30 września roku bazowego – w przypadku dotacji, o których mowa w art. 15, art. 17, art. 19, art. 21, art. 26 ust. 1, 2, 5 i 8, art. 29, art. 30, art. 31 ust. 1 i la oraz art. 31a ust. 1 ww. ustawy;

2) przedszkole, inna forma wychowania przedszkolnego, szkoła oraz placówka, o której mowa w art. 2 pkt 6-8 ustawy – Prawo oświatowe, przekaże dane do systemu informacji oświatowej według stanu na dzień 30 września roku bazowego – w przypadku dotacji, o których mowa w art. 15-21, art. 25, art. 26, art. 28-31a i art. 32 ww. ustawy.

Wyżej powołany przepis art. 33 ust. 1 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych określa przesłanki, od których uzależnia się udzielenie dotacji. Niespełnienie wskazanych w niniejszym przepisie wymogów zasadniczo wiąże się z utratą prawa do jej otrzymania. Jak wynika z treści ww. przepisu chcąc otrzymać dotacje, należy, między innymi, we wskazanym terminie podać informacje o planowanej liczbie uczniów oraz wprowadzić odpowiednie dane do systemu informacji oświatowej. Zgodnie z komentowanym przepisem terminem końcowym przekazania informacji o planowanej liczbie uczniów jest dzień 30 września roku bazowego. Przy czym przez rok bazowy, zgodnie z art. 2 pkt 25 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, należy rozumieć rok poprzedzający rok budżetowy.

Korelacja ww. przepisów prowadzi zatem do wniosku, że, co do zasady, warunkiem otrzymania dotacji na dany rok jest: złożenie informacji o planowanej liczbie uczniów, nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego roku budżetowy oraz przekazanie danych do systemu informacji oświatowej, według stanu na dzień 30 września poprzedzającego roku budżetowy. Od powyższej zasady istnieje jednak wyjątek. Wprowadza go przepis art. 33 ust. 3 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych określający przypadki, w których obowiązek wprowadzenia danych do systemu informacji oświatowej jest wyłączony. Zgodnie bowiem z jego treścią ” przepisu art. 33 ust. 1 pkt 2 nie stosuje się do placówek wychowania przedszkolnego, szkół oraz placówek, o których mowa w art. 2 pkt 6 -8 ustawy – Prawo oświatowe, które rozpoczynają działalność po dniu 30 września roku bazowego i uzyskały, do dnia 30 września roku bazowego, wpis do ewidencji, o której mowa w art. 168 ust. 1 ustawy – Prawo oświatowe, lub na podstawie wniosku, złożonego do dnia 30 września roku bazowego, uzyskały zezwolenie, o którym mowa w art. 88 ust. 4 pkt 1 lub art. 90 ust. 1 ustawy – Prawo oświatowe „.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedstawionego w niniejszym wniosku stanu faktycznego wskazać należy, że, co do zasady, warunkiem uzyskania dotacji począwszy od dnia 1 stycznia 2020 r. jest złożenie informacji o planowanej liczbie uczniów, nie później jednak niż do dnia 30 września 2019 r. oraz przekazanie danych do systemu informacji oświatowej, według stanu na dzień 30 września 2019 r. Z tym zastrzeżeniem, że obowiązek, o którym mowa w art. 33 ust. 1 pkt 2 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, odnoszący się do wymogu przekazania danych do systemu informacji oświatowej, nie dotyczy placówek,

które rozpoczęły działalność po dniu 30 września 2019 i uzyskały, do dnia 30 września 2019 r., wpis do odpowiedniej ewidencji lub uzyskały stosowne zezwolenie na podstawie wniosku złożonego do dnia 30 września 2019 r.

W tym miejscu Regionalna Izba Obrachunkowa w Gdańsku pragnie również zwrócić uwagę, że w ustępie 4 art. 33 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych ustawodawca dopuścił możliwość wyrażenia przez organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego zgody na odstąpienie od niektórych warunków udzielenia dotacji. Zgodnie bowiem z treścią tego przepisu na wniosek organu prowadzącego odpowiednio przedszkole, inną formę wychowania przedszkolnego, szkołę lub placówkę, o której mowa w art. 2 pkt 6-8 ustawy – Prawo oświatowe, organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego właściwej do udzielenia dotacji, o której mowa odpowiednio w art. 15 -21, art. 25, art. 26, art. 28 – 31a i art. 32, może wyrazić zgodę na odstąpienie od terminu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, lub na udzielenie dotacji w terminie wcześniejszym niż od początku następnego roku budżetowego w przypadku nie przekazania informacji i danych, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2. Na gruncie wyżej powołanego przepisu dopuszcza się zatem możliwość odstąpienia od obowiązku zachowania terminów, o których mowa w art. 33 ust. 1 wyżej powołanej regulacji prawnej. Wprowadzono również możliwość przyznania dotacji w terminie wcześniejszym niż z początkiem roku budżetowego. Wśród przedstawicieli doktryny oraz judykatury wątpliwości nie budzi jednak fakt, że możliwość wyrażenia zgody na odstąpienie od terminów, o których mowa w art. 33 ust. 1 ww. ustawy, ustawodawca pozostawił w ust. 4 uznaniu organu dotującego (na co jednoznacznie wskazuje użycie zwrotu: „może wyrazić zgodę”’) – vide: wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19 czerwca 2019 r., sygn. akt I GSK 613/19. Powyższe z kolei oznacza, że organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego może, ale nie musi skorzystać z uprawnień wynikających z ww. przepisu.

Jednocześnie pragnę podkreślić, że jest to jedynie stanowisko Regionalnej Izby Obrachunkowej w Gdańsku, która nie posiada uprawnień do dokonywania powszechnie obowiązującej wykładni przepisów prawa.

Ponadto uprzejmie proszę o stosowanie się w przyszłości do wymogów, jakie stawiane są wnioskom o udzielenie wyjaśnień w zakresie stosowania przepisów o finansach publicznych.

{Starostwo Powiatowe w Pucku, 2020-08-06, sygn. -}
{Regionalna Izba Obrachunkowa w Gdańsku, 2020-09-08, sygn. RP/0441/94/41/1/2020}