Stanowisko RIO Kielce:

Wnioskiem z dnia 22.07.2020 roku, doręczonym na adres Regionalnej Izby Obrachunkowej w Kielcach w dacie 22.07.2020 roku, Pani Magdalena Terelak – główna księgowa, działająca z upoważnienia Dyrektora, zwróciła się o udzielenie odpowiedzi na pytania:

1. Czy jednostka dokona prawidłowego zaklasyfikowania wydatku do § 605 przyjmując, że zakup dokonywany jest w ramach pierwszego wyposażenia jednostki?

2. Czy prawidłowe będzie wówczas rozliczenie zakupionego wyposażenia z kontem Ma 800-2-9 (inne zmniejszenia / Wn 080-08?

3. Czy prawidłowe jest ponoszenie wydatków na wynagrodzenia z § 605, a następnie po zakończeniu realizacji projektu rozliczenie nakładów inwestycyjnych dotyczących zakupu sprzętu i wyposażenia powiększając wartość pozostałych środków o wydatki związane z zarządzaniem projektem?

4. Czy jednostka powinna przenieść środki na zakup wszelkiego wyposażenia z wydatków majątkowych na bieżące w ramach przedmiotowego projektu, pomimo faktu, iż jest to pierwsze wyposażenie?

Z opisu stanu faktycznego, zawartego we wniosku o udzielenie wyjaśnienia wynika, że w maju 2020 roku rozliczono nakłady inwestycyjne poniesione na budowę Centrum. Budowę współfinansowano ze środków RPO Województwa Świętokrzyskiego na lata 2014-2020. Okres realizacji projektu – 01.01.2017-31.05.2021. Przedmiotem projektu jest utworzenie infrastruktury kubaturowej wraz z wyposażeniem. Obecnie trwa wyposażanie obiektu. Istnieje potrzeba zakupu wielu pozycji stanowiących pierwsze wyposażenie jednostki, m.in. o niskiej wartości. Ponadto zgodnie z wnioskiem o dofinansowanie, do końca realizacji projektu będą ponoszone wydatki na wynagrodzenia zespołu projektowego.

Odpowiadając na to pytanie, wskazać należy na następujące okoliczności.

Obowiązujące przepisy dotyczące planowania i realizacji budżetu, nie określają definicji „pierwszego wyposażenia”. W tym zakresie zasadnym jest odesłanie do przepisów Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 2010 r.-w sprawie szczegółowego sposobu i trybu finansowania inwestycji z budżetu państwa (Dz. U. Nr 238, poz. 1579). Zgodnie z § 3 ww. rozporządzenia środki na finansowanie inwestycji mogą być przeznaczane m.in. na zakup – lub wytworzenie we własnym zakresie środków trwałych bez względu na ich wartość oraz innych przedmiotów – jeżeli są pierwszym wyposażeniem obiektów budowlanych oraz zakup wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli są pierwszym wyposażeniem obiektów budowlanych bez względu na ich wartość. Zgodnie z objaśnieniami zawartymi w załączniku nr 4 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r. poz. 1053 z późn. zm.) z wydatków na cele inwestycyjne wyodrębnione zostały zakupy, w paragrafach: 605, 607, 611 i 613 ujmuje się wydatki na inwestycje, bez zakupów inwestycyjnych, które należy klasyfikować odpowiednio w paragrafach: 606, 608, 612 i 614. Zakupy te odnoszą się do środków trwałych niezaliczonych do pierwszego wyposażenia, których wartość początkowa jest wyższa od kwoty określonej w art. 16f ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, a odpisy amortyzacyjne od tych środków trwałych nie są dokonywane jednorazowo lub gdy od nich nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych w przypadkach określonych w tej ustawie.

Zatem w ocenie Izby z powyższego wynika, że wydatki ponoszone na zakup pierwszego wyposażenia należy klasyfikować do wydatków majątkowych i ujmować w paragrafie 605 Wydatki inwestycyjne jednostek budżetowych klasyfikacji wydatków.

Centrum Kształcenia Zawodowego zobowiązane jest do prowadzenia ksiąg rachunkowych zgodnie z zasadami określonymi w ustawie z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r., poz. 351 ze zm.) brąz ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, z uwzględnieniem zasad wynikających, z rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13 września 2017 r. w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego; jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami jednostki (tekst jedn. Dz. U. z 2020 r. póz. 342). W związku z powyższym obowiązany jest stosować przyjęte zasady (politykę) rachunkowości, rzetelnie i jasno przedstawiając sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy. Zasady politykę (rachunkowości) ustala i aktualizuje kierownik jednostki, który, mając na uwadze § 7 ust, 2 ww. rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13 września 2017 r., winien określić, jakie składniki majątku będą podlegały jednorazowemu umorzeniu.

Ponadto mając na uwadze poziom istotności kierownik jednostki podejmuje decyzję w ramach przyjętych zasad (polityki) rachunkowości, co do wskazania składników majątku, które nie są klasyfikowane do środków trwałych i nie są ujmowane na kontach bilansowych (tzw. niskocenne składniki wyposażenia). W przypadku, gdy zgodnie z polityką rachunkowości składnik majątku będzie podlegał ewidencji ilościowo-wartościowej na koncie 013 „pozostałe środki trwałe”, wówczas rozliczenie inwestycji w tym zakresie w ewidencji księgowej powinno być ujęte na stronie Wn konta 013, w korespondencji ze stroną Ma konta 080 i jednocześnie należy ująć umorzenie tego składnika na kontach – Wn 401 i Ma 072, natomiast w przypadku gdy składnik majątku nie podlega ewidencji na koncie 013, wówczas rozliczenie nakładów na środki trwałe w tym zakresie nastąpi zapisem Wn 800 „Fundusz jednostki”, w korespondencji ze stroną Ma konta 080.W zakresie ujmowania wydatków na wynagrodzenia zespołu projektowego należy wskazać, że zgodnie z pkt 6.49 uchwały Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie przyjęcia Krajowego Standardu Rachunkowości Nr 11 „Środki trwałe” (Dz. Urz. MRiF z 2017 r. poz. 105) koszty utrzymania wewnętrznej komórki organizacyjnej, wydzielonej, trwale w strukturze organizacyjnej jednostki, powołanej do ciągłego zarządzania lub obsługi procesu budowy środków trwałych, co do zasady mają charakter kosztów zarządu (ogólno-administracyjnych), a tym samym nie są ujmowane w wartości początkowej budowanych obiektów środków trwałych. Jeżeli jednak jednostka zapewni wiarygodny system gromadzenia, pomiaru i ewidencji, kosztów funkcjonowania takiej komórki oraz uzasadni ich związek przyczynowo-skutkowy z budową obiektów, wówczas odpowiednia część tych kosztów zwiększa ich wartość początkową. Warunkiem jest by były to koszty ponoszone po dniu udokumentowanego rozpoczęcia budowy. Wymaga to najczęściej prowadzenia rejestrów realizacji poszczególnych zadań związanych z budową danego, obiektu środka trwałego oraz terminów i czasu ich realizacji.

Niektóre, jednostki w celu uproszczenia systemu pomiaru kosztów budowy siłami własnymi, dla potrzeb ustalenia kosztu wytworzenia środków trwałych, tworzą komórki organizacyjne (zespoły) o charakterze zadaniowym lub projektowym, zajmującą się obsługą budowy danych obiektów środków trwałych. W omawianym przypadku większość kosztów utrzymania takiej komórki kwalifikuje się do ujęcia w kosztach wytworzenia środków trwałych. Jeżeli komórki te zajmują się zarządzaniem lub obsługą budowy więcej niż jednego obiektu, wówczas. ich koszty zwiększają wartość początkową tych obiektów, a rozliczenie kosztów utrzymania tych komórek na obiekty następuje za pomocą odpowiednich kluczy rozliczeniowych.

W ocenie Izby po spełnieniu ww. warunków wynagrodzenia jeżeli są związane przyczynowo – skutkowo z pozyskaniem środka trwałego mogą być zaliczane do wartości początkowej środków trwałych niemniej jednak winny być klasyfikowane w paragrafie 401 Wynagrodzenia osobowe pracowników klasyfikacji wydatków.

Niemniej jednak, wszelkie wątpliwości w powyższym zakresie można zgłosić do Zarządu Województwa Świętokrzyskiego, który zgodnie z art. 9 ustawy o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014-2020 jest instytucją zarządzającą RPO.

Jednocześnie pragnę podkreślić, że jest to jedynie stanowisko Regionalnej izby Obrachunkowej w Kielcach, która nie posiada uprawnień do dokonywania powszechnie obowiązującej wykładni przepisów prawa.

{Centrum Kształcenia Zawodowego w Kielcach, 2020-07-22, sygn. nieznana}
{RIO Kielce, 2020-08-19, sygn. WI.54.46.2020}