Stanowisko RIO Katowice:

W odpowiedzi na pismo z dnia 22 czerwca 2020 r. informuję, że stosownie do treści art. 5a ust. ust. 3 i 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2020 r. poz. 713), budżet obywatelski jest szczególną formą konsultacji społecznych, w ramach których mieszkańcy w bezpośrednim głosowaniu decydują corocznie o części wydatków budżetu gminy. Zadania wybrane w ramach budżetu obywatelskiego zostają uwzględnione w uchwale budżetowej gminy. Rada gminy w toku prac nad projektem uchwały budżetowej nie może usuwać lub zmieniać w stopniu istotnym zadań wybranych w ramach budżetu obywatelskiego.

Powyższe ustawowe normy wskazują tym samym, że zadania wybrane w ramach budżetu obywatelskiego stają się częścią budżetu i są ujmowane w uchwalonych wydatkach budżetowych. Ustawodawca nie ustanowił przy tym odrębnych reguł dokonywania wydatków na realizację zadań wybranych w ramach budżetu obywatelskiego, co oznacza, że podlegają one zasadom wykonywania budżetu jednostki samorządu terytorialnego określonym w art. 254, art. 257 i art. 258 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 869 z późn. zm.) oraz w art. 15zn ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374 z późn. zm.).

Zaplanowane wydatki na wskazane przez mieszkańców cele w ramach budżetu obywatelskiego są planem, który nie posiada reżimu bezwzględnej realizacji, co nie oznacza jednakże swobodnej i nieuzasadnionej rezygnacji z realizacji ujętych tam zadań.

Szczególna procedura wyboru zadań publicznych w ramach budżetu obywatelskiego, możliwość wniesienia skargi powszechnej (obywatelskiej) w trybie art. 227 k.p.a., a także wynikający z art. 28aa ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym obowiązek organu wykonawczego przedstawiania realizacji budżetu obywatelskiego w raporcie o stanie gminy – wskazują, iż organ wykonawczy powinien dążyć do zrealizowania celu przewidzianego w wynikach budżetu obywatelskiego.

Należy jednak zauważyć, że powyższe stanowisko Regionalnej Izby Obrachunkowej w Katowicach nie ma charakteru wiążącego.

{Urząd Miasta Świętochłowice, 2020-06-22, sygn. -}
{Regionalna Izba Obrachunkowa w Katowicach, 2020-07-22, sygn. WA-023/55/20}