Stan faktyczny:

W Zespole Szkół Samorządowych w Dychowie funkcjonuje stołówka przedszkolna oraz stołówka szkolna, z której korzystają dzieci jak i pracownicy pedagogiczni. Opłaty za wyżywienie naliczane są oraz pobierane na podstawie złożonych przez rodziców/pracowników deklaracji (nie zawieramy umów cywilnoprawnych). W związku z przepisami ustawy o finansowaniu zadań oświatowych opłaty za korzystanie z wyżywienia jak i opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego prowadzone przez jednostki samorządu terytorialnego stanowią niepodatkowe należności budżetowe o charakterze publicznoprawnym. Ten sam charakter mają opłaty za korzystanie z wyżywienia w szkole, ponieważ nie są one rozrachunkami cywilnoprawnymi. Rodzice nie regulują płatności za wyżywienie oraz wychowanie przedszkolne w stołówce przedszkolnej oraz szkolnej w terminie wyznaczonym przez wewnętrzny Regulamin płatności za posiłki.

Pytanie:

1. Czy w przypadku nieterminowego dokonania wpłat przez rodzica/pracownika korzystającego ze stołówki przedszkolnej powinno się naliczać odsetki? Jeżeli tak, w jakiej wysokości?
2. Czy w przypadku nieterminowego dokonania wpłat przez rodzica i pracownika korzystającego ze stołówki szkolnej powinno się naliczać odsetki? Jeżeli tak, w jakiej wysokości?

Stanowisko własne:

Opłaty za korzystanie z wyżywienia oraz opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego w przedszkolu o których mowa v, art. 52 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych. a także opłaty za korzystanie z wyżywienia w szkole stanowią niepodatkowe należności budżetowe o charakterze publicznoprawnym zgodnie z art. 60 pkt 7 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, w którym wyjaśniono, że środkami publicznymi będącymi niepodatkowymi należnościami budżetowymi o charakterze publicznoprawnym: są m. in. dochody pobierane przez samorządowe jednostki budżetowe na podstawie innych ustaw. W sprawach nieuregulowanych w art. 60 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych dotyczących należności stosuje się odpowiednio przepisy działu III Ordynacja podatkowa. Według ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, pod pojęciem podatek rozumie się „publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe oraz bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy wynikające z ustawy podatkowej”. Mimo. że poprzez podatki rozumie się również inne niepodatkowe należności budżetowe, opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego oraz wyżywienia zarówno w szkole jak i w przedszkolu nie spełniają całkowicie pojęcia podatku, dlatego brak jest podstaw prawnych do naliczenia odsetek od nieterminowych opłat z tytułu wyżywienia oraz wychowania przedszkolnego.

Stanowisko Regionalnej Izby Obrachunkowej w Zielonej Górze:

Odpowiadając na wniosek z dnia 15 maja 2020 r. o udzielenie wyjaśnień w sprawach dotyczących stosowania przepisów o finansach publicznych (data wpływu : 29 maja 2020 r.). skierowany do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Zielonej Górze na podstawie art. 13 pkt 11 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (t. j. Dz.U. z 2019 r., poz. 2137) dotyczący dochodzenia odsetek od nieterminowego regulowania należności z następujących tytułów:

„1. Czy w przypadku nieterminowego dokonania wpłat przez rodzica/pracownika korzystającego ze stołówki przedszkolnej powinno się naliczać odsetki ? Jeżeli tak, w jakiej wysokości ?

2. Czy w przypadku nieterminowego dokonania wpłat przez rodzica/pracownika korzystającego ze stołówki szkolnej powinno się naliczać odsetki ? Jeżeli tak, w jakiej wysokości ?”

– wyjaśniam:

Zgodnie z art. 52 ust. 15 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 17 ze zm.) opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego w publicznych placówkach wychowania przedszkolnego prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego oraz opłaty za korzystanie z wyżywienia w takich placówkach stanowią niepodatkowe należności budżetowe o charakterze publicznoprawnym, o których mowa w art. 60 pkt 7 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. Kwestie prawne dotyczące tego rodzaju dochodów niepodatkowych zawarte są w art. 60 – 67 ustawy z dnia 27 sierpnia ustawy 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t. j. Dz. U. z 2019r. poz.869 ze zm.). Ustawodawca w art. 67 ust. 1 ustawy o finansach publicznych zapisał, że w zakresie niepodatkowych należności budżetowych , o których mowa w art. 60, nieuregulowanych w ustawie o finansach publicznych – stosuje się przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. -Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 900. ze zm.). W art. 53 i następnych Ordynacji podatkowej zawarto unormowania dotyczące naliczania odsetek od zaległości podatkowych. Zatem odpowiednie zastosowanie przepisów o odsetkach, jak dla zaległości podatkowych do opłat z art. 52 ust. 15 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych oraz art. 60 pkt 7 ustawy o finansach o  finansach publicznych przesądza o tym, że w przypadku opóźnienia z zapłatą opłaty przez rodzica/pracownika korzystającego ze stołówki przedszkolnej winno naliczać się odsetki jak dla zaległości podatkowych.

Ustawodawca nie określił w tak jednoznaczny sposób charakteru opłat z tytułu korzystania z posiłków w stołówce szkolnej.

Zgodnie z brzmieniem przepisów prawnych zawartych w art. 106 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (t. j. Dz. U. z 2020 r., poz. 910) w celu zapewnienia prawidłowej realizacji zadań opiekuńczych, w szczególności wspierania prawidłowego rozwoju uczniów, szkoła może zorganizować stołówkę (ust. 1). Korzystanie z posiłków w stołówce szkolnej jest odpłatne (ust. 2). Warunki korzystania ze stołówki szkolnej, w tym wysokość opłat za posiłki, ustala dyrektor szkoły w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę (ust. 3).

Do opłat wnoszonych za korzystanie przez uczniów z posiłku w stołówce szkolnej, o których mowa w ust. 3. nie wlicza się wynagrodzeń pracowników i składek naliczanych od tych wynagrodzeń oraz kosztów utrzymania stołówki (ust.4).

W świetle wyżej cytowanych przepisów prawnych – taka sytuacja prawna jak w przypadku opłat za korzystanie z wyżywienia w placówkach wychowania przedszkolnego, nie dotyczy nieterminowego uiszczania przez rodzica/pracownika opłat za korzystanie z posiłków w stołówce szkolnej.

W ocenie Izby odsetki od tej opłaty winny być naliczane w wysokości wynikającej z przepisu art. 481 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1145).

Stanowisko prezentowane w udzielonej odpowiedzi nie jest prawnie wiążące, lecz stanowi jedynie prezentację poglądu Izby. w sprawie objętej zapytaniem. Niniejsza odpowiedź nie stanowi również wykładni obowiązujących przepisów prawa w zakresie objętym zapytaniem.

{Zespół Szkół Samorządowych w Dychowie, 2020-05-15, sygn. -}
{Regionalna Izba Obrachunkowa w Zielonej Górze, 2020-07-13, sygn. RIO.II.K.061.9.2020}