Stanowisko RIO Białystok:

W odpowiedzi na pismo z dnia 15.04.2020 roku, numer: BF.3221.3.14.2020 otrzymane drogą mailową, t zawarte w nim pytania Regionalna Izba Obrachunkowa w Białymstoku po analizie stanu formalno-prawnego, w oparciu o przepisy ustawy z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVlD-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z, 2020r., poz. 374 ze zm.), w szczególności dotyczące zmian w funkcjonowaniu jednostek samorządu terytorialnego obowiązujących na czas kryzysu epidemicznego albo stanu epidemii, wyraża następujący pogląd w sprawie.

Na mocy art. 15zn i art. 15 zo w/w ustawy ustawodawca zwiększył uprawnienia organu wykonawczego w zakresie między innymi zmian w budżecie, gdzie w przypadku zmian dotyczących planu dochodów i wydatków budżetu uprawnienia te zostały w zasadzie zrównane z uprawnieniami organu stanowiącego. W przypadku budżetu obywatelskiego, kompetencje rady gminy w zakresie zasad i trybu uchwalania takiego budżetu, przewidziane na gruncie ustawy o samorządzie gminnym obligują jednostki samorządu terytorialnego będące miastami na prawach powiatu do utworzenia budżetu obywatelskiego, a tym samym przez pryzmat obligatoryjności tworzenia i realizacji zadań społecznych w ramach konstrukcji budżetu obywatelskiego, ustawodawca nie przyznaje radzie gminy uprawień do całkowitej rezygnacji z realizacji zadań przewidzianych w ramach budżetu obywatelskiego. Skoro ustawodawca zrównał uprawnienia obu organów, to na gruncie ustawy COVID-19, organ wykonawczy posiadając uprawnienia dokonania zmian budżetu, w zakresie przeniesień wydatków między działami klasyfikacji budżetowej, korzystając z przyznanych mu uprawień winien wziąć pod uwagę obligatoryjność realizacji zadań przewidzianych w ramach budżetu obywatelskiego, a tym samym przepisy ustawy o tarczy antykryzysowej nie mają charakteru przepisów szczególnych względem przepisu art. 5a ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r., poz. 506 ze zm.). Reasumując skoro ustawodawca w spec ustawie nie przewidział zmiany lub poszerzenia kompetencji rady gminy w kontekście realizacji budżetu obywatelskiego- w rozumieniu rezygnacji lub ograniczenia realizacji zadań nim przewidzianych – organ wykonawczy działając w oparciu o przesłanki określone w art. I5zn i art. 15zo wspomnianej ustawy nie może zdecydować za radę o rezygnacji z realizacji zadań ujętych w budżecie obywatelskim.

Należy zauważyć, że ustawodawca uelastyczniając przepisy określające zakres kompetencji organu wykonawczego w zakresie zarządzania budżetem jst jasno sprecyzował przesłanki jakie stoją u podstaw wykorzystania delegacji przywołanych wcześniej art. 15zn i art. !5zo ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Oznacza to. że za każdym razem kiedy organ wykonawczy korzysta z przyznanych uprawnień ustawowych wyjaśnienia wymaga czy działania te zostały podjęte w celu zapewnienia prawidłowej realizacji zadań związanych z przeciwdziałaniem COVID-19, zgodnie z art. 15zn lub w związku z ryzykiem istotnego naruszenia terminów i warunków realizacji zadań w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, tj. w oparciu o przesłanki wynikające z art. 15zo wspomnianej ustawy.

W aktualnie obowiązujących przepisach prawa brak jest podmiotu upoważnionego do wydawania wiążącej wykładni przepisów prawa. Wobec powyższego niniejsze stanowisko proszę potraktować jako niewiążącą opinię prawną.

{Urząd Miasta Suwałki, 2020-04-15 , sygn. BF.3221.3.14.2020}

{Regionalna Izba Obrachunkowa w Białymstoku, 2020-05-05, sygn. RIO.II-025-11/20}