Odpowiadając na Państwa pismo z dnia 16 września 2015 r. (wpłynęło do Izby 21.09.2015 r.) w sprawie udzielenia wyjaśnień dotyczących sposobu zakwalifikowania w budżecie gminy oraz ujęcia w wartości wskaźnika z art. 243 ustawy o finansach publicznych, planowanej przez ZGKiM transakcji w formie leasingu ciągnika rolniczego z dodatkowym sprzętem (wraz z załączonym projektem umowy), wyjaśniam, co następuje. Kompetencje regionalnych izb obrachunkowych zostały określone w ustawie z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (Dz.U. z 2012 r., poz. 1113 z późn. zm.). Zgodnie z regulacją zawartą w art. 13 pkt 11 ustawy, izba jest upoważniona do udzielania wyjaśnień w sprawach dotyczących stosowania przepisów o finansach publicznych. Izba nie udziela natomiast porad prawnych, jak również nie wskazuje sposobu rozwiązania konkretnych problemów. Wątpliwości dotyczące sposobu zakwalifikowania planowanej transakcji w formie leasingu w budżecie gminy, wieloletniej prognozie finansowej, księgach rachunkowych, sprawozdaniach budżetowych i innych sprawozdaniach powinny zostać rozstrzygnięte przez służby finansowo-prawne Urzędu Gminy, z uwzględnieniem zapisów zawieranej umowy leasingu określających ekonomiczny charakter leasingu (analiza spełnienia warunków dla leasingu finansowego określonych w art 3 ust. 4 ustawy o rachunkowości).

Jeśli leasing będzie leasingiem finansowym to wartość zobowiązań wynikających z umowy powinna być zaliczona do kwoty długu. Niezależnie od powyższego Izba wskazuje, że rodzaje zobowiązań zaliczanych do długu publicznego określa – wydane na podstawie art. 72 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2013 r. poz. 885 z późn. zm.), zwanej dalej u.f.p. – rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2011 r. w sprawie szczegółowego sposobu klasyfikacji tytułów dłużnych zaliczanych do państwowego długu publicznego (Dz.U. nr 298 poz. 1767). Z kolei art. 243 u.f.p. określa zobowiązania uwzględniane przy obliczaniu relacji, o której mowa w tym przepisie.

Przedmiotowe rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2011 r. wymienia rodzaje zobowiązań zaliczanych do danej kategorii tytułów dłużnych, wskazując przede wszystkim na istotę tych zobowiązań. Podejście takie najbardziej widoczne jest w zakresie kategorii określonej w 3 pkt 2 rozporządzenia, tj. „kredyty i pożyczki”. Kategoria ta odnosi się do koncepcji „pożyczki ekonomicznej” różniącej się czasami w sposób wyraźny od koncepcji „pożyczki” w ujęciu prawnym. Rozporządzenie bowiem, obok kredytu i pożyczki, w tej kategorii wymienia również: umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym, które mają wpływ na poziom długu publicznego; papiery wartościowe, których zbywalność jest ograniczona; umowy sprzedaży, w których cena jest płatna w ratach; umowy leasingu zawarte z producentem lub finansującym, w których ryzyko i korzyści z tytułu własności są przeniesione na korzystającego z rzeczy (czyli umowy leasingu finansowego w rozumieniu prawa bilansowego), a także umowy nienazwane o terminie zapłaty dłuższym niż rok związane z finansowaniem usług, dostaw, robót budowlanych, które wywołują skutki ekonomiczne podobne do umowy pożyczki lub kredytu.

Wynikający z art. 243 u.f.p. wskaźnik spłaty długu, indywidualny dla każdej jednostki samorządu terytorialnego, limituje wyłącznie wielkość poziomu przypadających na dany rok spłat rat kredytów i pożyczek, wykupów papierów wartościowych oraz potencjalnych spłat kwot wynikających z udzielonych poręczeń oraz gwarancji, które to tytuły realizowane są z rozchodów budżetu jednostki samorządu terytorialnego. Spłata zobowiązań dłużnych ujmowanych w budżecie jako wydatki, nie podlega bezpośrednio limitowaniu wzorem z art. 243 u.f.p. Jednocześnie informuję, że ze względu na ustawowo określony zakres działalności Izby, jak również to, że jednostki samorządu terytorialnego działają we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność, udzielane przez Izbę wyjaśnienia, nie są wiążące dla wnioskującego o ich udzielenie.